Cali August 2011


*


1 2 3 4 5 6 7 8 9
10

Ngày Sinh Của Gấu













Cali Tháng Tám 2011


*

Mé sau Chùa Long Vân, Parksé.

Gấu nằm ngủ trưa dưới tượng Quan Công.
Dậy, xuống mé sông Mekong, tắm một phát, cho tỉnh!
Hình chụp trong 1 trong những chuyến trở về thăm chùa, lập lại chuyến đi tìm đường vượt sông Mekong qua trại tị nạn Thái Lan.
Lạ, lần đầu trở lại, hỏi thăm, chẳng ai biết ngôi chùa, y hệt lần trở lại Bangkok, tìm nhà thờ St-Francis Church.
Mất cả 1 buổi sáng, trong khi lần đầu, vừa nói tên nhà thờ, tên ngôi chùa, là tắc xi, là “xảm lò” [một thứ xe chở khách, giống như xe lam ở xứ Mít] đưa thẳng tới nơi.
Có vẻ như Chúa, Phật đều bực bội vì bị quấy rầy!
Tao đâu có mong, có cần, có cầu tụi mày nhớ ơn!
Ông cha Pháp, Brisson còn kể lại, lần đó, không hiểu sao, tao không làm sao ngủ trưa được, cứ loay hoay ở văn phòng, như.. chờ vợ chồng tụi mày!
Ui chao, sao mà Ông Giời chu đáo với gia đình thằng cha Gấu tới như thế!
Thần sầu nhất, là cái bữa đại tiệc thịt chuột, ở nông trường Cải Tạo Đỗ Hòa, Nhà Bè.
Mãi về già, về mãi già, thật già, GCC vẫn còn lẩm bẩm, làm sao "Lão Tặc Thiên" [từ của Kim Mao Sư Vương Tạ Tốn] lại chu đáo đến như thế, gần như không quên 1 chi tiết!
Đúng cái ý, chi tiết là Thượng Đế trong …bữa đại tiệc thịt chuột!
Hà, hà!


*
Cuốn sách gối đầu giường bịnh [nhân], những ngày nằm nhà thương Grall [nhà thương Đồn Đất] Sài Gòn, sau khi ăn hai trái mìn Claymore của VC tại nhà hàng nổi Mỹ Cảnh.
Bất giác lại nhớ bạn quí TPG. Nhìn thấy GCC kẹp kẹp cuốn Lịch Sử và ý Thức Giai Cấp của G. Lukacs, bạn quí bèn hất hàm,“cậu” nhát ma hả?
Hà, hà!
Lạ, đọc bây giờ, vẫn mê như thường. Và không hiểu tại sao mấy triết gia Mít không dịch?
Bởi vì vẫn còn nguyên vấn đề, như Henri Lefebvre viết, trong lời Tựa:
Cuốn sách bé nhỏ này trình ra một thời kỳ trong cuộc chiến kịch liệt ở bên trong, và cả ở bên ngoài, chủ nghĩa Mác. Cuộc chiến này chưa chấm dứt. Nó tiếp tục, dữ dằn. Chủ nghĩa giáo điều thì mạnh, nó đặt để sức mạnh, sức mạnh của chính quyền, của Nhà Nước, và những định chế của nó. Hơn nữa, nó có những lợi thế; nó đơn giản, dễ giảng dạy, và đấy chính là mục tiêu của nó; với những đảng viên, nó đem đến một tình cảm tự tin, yên tâm, và an toàn.
GCC học tiếng Tây, không phải để đi Tây trốn cuộc chiến như cái đám Miền Nam bỏ chạy bợ đít hay không bợ đít VC.
GCC cũng đã nói đôi lần rồi, sau khi đậu Tú Tài Hai, rồi khi làm part-time cho RCA/Manila, cho UPI, cũng vẫn có cơ hội trốn, chuồn, nhưng GCC vờ, vờ luôn cả học bổng đi Mẽo tu nghiệp của Bưu Điện [cái này thì là sợ mất mẹ cái job làm UPI]
Cái vụ GCC học tiếng Tây, thực sự mà nói, chỉ là để làm sao viết được 1 cái thư cám ơn ông Tây, chồng 1 me Tây, tức bà cô, Cô Dung, của GCC.
Sở dĩ cái đám giỏi tiếng Tây Miền Nam, chẳng viết được cái gì cho nên thân, về già GCC mới ngộ ra, ấy là vì chúng học, tiếng Mít, tiếng Tẩy, hay bất cứ tiếng gì, đọc bất cứ cái chó gì, chỉ là để trốn lính!
Nên nhớ Miền Nam có chế độ đãi ngộ đám trí thức, có bằng cấp, cho đi du học, và nếu có đi lính, thì cho làm sĩ quan.
Đám trí thức lợi dụng cái đặc quyền này để trốn lính, cách này hoặc cách khác.
Trong cũng có GGC nữa, chán thế!
Có thể GCC đỡ khốn nạn hơn 1 tí, là bởi vì cố đọc, những cuốn như trên, để hiểu cho ra, tại làm sao lại như thế. Tại sao cuộc chiến đó.
Bi giờ vưỡn còn đọc, còn hỏi.
Mấy đấng "bạn quí" của GGC đọc, chủ yếu để trốn lính, để trộ thiên hạ, để đóng vai nhà văn, nhà thơ!
Thời gian đó, với vốn liếng tiếng Tây ăn đong, mà đọc những cuốn như trên, thì quả là để nhát ma thật.
Hà, hà!
V/v vưỡn mê.
Số báo ML [Magazine Littéraire] mới nhất về Nhật bản, trên, có nói tới trường hợp 1 tác giả Mạc Xít Nhựt Bổn, sống lại từ nấm mồ, và trở thành một best-seller với cuốn Con tầu-Nhà máy [chắc là thuổng Xưởng Ba Son của đồng chi Tôn Đức Thắng].
&
 
Trên tờ ML, có bài phỏng vấn Murakami, Một cách ngắn gọn, tớ đã sống sót, “Bref, j’ai survécu”, “Từ bé, tớ mê có ba thứ, về già, vẫn vậy: mê đọc, mê nhạc, và mê mèo."
Trên tờ Books, có bài về Philo, thú: Bằng cách nào Emil trở thành Cioran.
*
Khi ông ta viết, "tuổi trẻ, ở đâu cũng thế, và luôn luôn là như vậy, thần tượng hóa, lý tưởng hoá, những tên đao phủ thủ”, ông nói về ông.
Cioran, là Thầy của CVD. GCC đoán thế, hình như anh có thừa nhận điều này?
Và sau này, nếu CVD…sống sót, như… Murakami, thì có lẽ sẽ có 1 bài viết, “Bằng cách nào đao phủ thủ trở thành... dê tế thần”!
Hà, hà!
CVD lúc mới xuất hiện, cũng trảm nhiều tác giả lắm, [trong số đó, có HH!]
Cioran là Thầy của NTV, cái này thì chắc chắn. Anh cũng chẳng thèm chối, và còn rất ư tự hào!
Nhưng theo GCC, NTV thua thầy xa.
Thầy chán đời, mà để lại hằng hà tác phẩm.
Còn NTV, một con số không to tổ bố.
Nhớ, có lần ngồi đấu bia, và tán láo, nghe GCC nhắc tới kỷ niệm về ông anh nhà thơ, và lời khuyên của ông, phải dịch, dịch, dịch, dịch tưới, đừng sợ sai, sai tới đâu sửa tới đó, không là không thể nào có tác phẩm… Anh buồn rầu than, giá mà hồi trẻ, tao gặp TTT, thì cũng đã có vô số tác phẩm rồi. Hồi đó, ngu quá, cứ sợ dịch sai!
Nhưng NTV cũng có chút an ủi. Khi anh dịch Cao Hành Kiện, TTT đọc, thú quá, phôn, khen, đúng giọng văn của tác giả Thằng Kình, tức Nguyễn Đức Quỳnh.
NDQ cũng là Thầy của NTV. Anh có nhiều kỷ niệm về NDQ, giá mà viết ra thì cũng thú lắm. Thí dụ cái câu phán nổi tiếng của NDQ là GCC nghe qua NTV:
Quốc Gia thì như bát cơm hẩm, trộn cứt, VC thì như bát cơm gạo tám thơm, trộn thuốc độc.
Tuyệt cú!

Tuổi trẻ, ở đâu cũng thế, và luôn luôn là như vậy, thần tượng hóa, lý tưởng hoá, những tên đao phủ thủ.
Thảo nào tuổi trẻ Mít mê như điên Hoàng Phủ Ngọc Tường, chọn quốc ca là thơ của “hit man” VC.  
 
*


NQT & Ngọc Hoài Phương, chủ báo Hồn Việt
Ông anh nhà thơ ngồi Quán Chùa, đọc, bật cười, phán, mày viết về bạn mày thì như thế này, mà mày viết về NS thì như thế kia, làm sao chúng không chửi. Mày viết về bạn mày đúng như mày viết về NS, thì thành nhà phê bình được đấy.
Ui chao thổi bạn quí đến như thế, nhờ thế mà vừa mới tới trại tị nạn, bạn từ Mẽo, nghe tin bèn bỏ hết công ăn việc làm qua thăm, nhét túi GCC 10 đô, mày đi làm tô phở, nhớ những ngày chúng mình ngồi Quán Chùa ở Sài Gòn!
Già rồi mà còn nói dóc quá xá!
Quả là nói dóc, thật.
Thực sự bạn quí đi làm phóng sự cho 1 tờ báo nào đó, và không phải đi một mình, mà là với 1 em ký giả, hình như cũng non nước nước non lắm, [nước nôi nôi nước mới đúng], ấy là trong trí nhớ của GCC muờng tượng ra như vậy.
Cô ký giả cũng lịch sự, lảng ra 1 chỗ khác cho hai đấng bạn quí trùng trùng [không phải trùng phùng] tâm sự. Bạn quí lấy ở trong túi ra 1 cái máy thu âm, nhỏ xíu, bằng bao thuốc lá, phán:
-Mày nói đí, nói với chúng bạn của chúng ta ở bên Mẽo đi, tao về sẽ cho tụi nó nghe.
GCC, sao lạ quá, biết ngay là bạn quí của mình bịp mình.
Và quả đúng như thế. Sau này, GCC gặp lại bạn bè ở Mẽo, chẳng thằng nào được nghe giọng của người từ cõi chết trở về cả!
Bạn quí cũng chẳng thèm viết một dòng.
Mấy trăm “bạt”, ba trăm, tiền Thái,"bath", GCC nhớ rõ, thì bạn đợi hết cuộc thăm hỏi & uý lạo, nhét vô túi Gấu, tao kẹt quá, mày cầm đỡ!
GCC đọc cái tin GCC đến Trại Tị Nạn, và yêu cầu đồng hương hỗ trợ, gửi thẳng về lều trại, số mấy, số mấy, trên tờ Hồn Việt, và vài tờ nữa, và cắt hết, lưu vô hồ sơ thanh lọc.
[Cái vụ này là nhờ mấy đấng bạn "không" quí, Nguyễn Đông Ngạc, Viên Linh.... sốt sắng lo cho vợ chồng GCC. Nếu không là bỏ mẹ rồi, bị trả về cho VC rồi!]
Nhân đây, cám ơn ông bạn Ngọc Hoài Phương một phát thật là sâu, dù quá muộn, nhưng muộn còn hơn không.
Note: Tối qua, [26.3.2012], quá nửa đêm, [giờ Canada] bạn quí phôn. Sau khi hỏi mấy giờ rồi, thấy khuya quá, bạn quí nói, sorry, ngủ tiếp đi, và cúp máy.
Hà, hà!
*
Mé sau Chùa Long Vân, Parksé.
Gấu nằm ngủ trưa dưới tượng Quan Công.
Dậy, xuống mé sông Mekong tắm.
Loạt bài này, GCC viết, theo tinh thần, nếu bạn ngồi quá lâu bên bờ sông, thì thể nào cũng sẽ nhìn thấy xác kẻ thù lềnh bềnh trôi qua. Nhưng trong một lần, tắm sông Mekong, trong khi chờ dịp qua Thái Lan, vô Trại Tị Nạn, Gấu nhìn thấy, không phải xác của kẻ thù, hay của bạn quí, nhưng mà là của… GCC!
Borges viết, đây là 1 đề tài xưa như trái đất: Kẻ Khác. Một đề tài mà Stevenson rất mê, vẫn theo ông. Lê Kim hay Hà Ích, thì cũng vẫn chỉ là một. Trong tiếng Anh, Kẻ Khác có tên là fetch, hay dịch 1 cách văn vẻ, thì là wraith of the living. Và tôi [Borges] nghi ngờ, một trong những tên gọi, désignation, của Kẻ Khác, là “alter ego”. Cái bóng ma là kẻ khác đó, là hình ảnh của chính bạn, phản chiếu từ lưỡi dao [đâm sau lưng chiến sĩ], hay từ cái mặt ao, lưu cữu từ bao thế kỷ, ở 1 cái làng Bắc Kít, có một thằng cu Gấu Bắc Kít, đầy Cái Ác Bắc Kít….
*
Nhân đang nói chuyện tình oan nghiệt, nửa kia, nửa khác, tình cờ đọc bài sau đây, của Borges, thật tuyệt: The Double, trong "Cuốn sách của những sinh vật tưởng tượng", The Book of Imaginary Beings.
The Double
Suggested or stimulated by reflections in mirrors and in water and by twins, the idea of the Double is common to many countries. It is likely that sentences such as A friend is another self by Pythagoras or the Platonic Know thyself were inspired by it. In Germany this Double is called Doppelganger, which means "double walker." In Scotland there is the fetch, which comes to fetch a man to bring him to his death; there is also the Scottish word wraith for an apparition thought to be seen by a person in his exact image just before death. To meet oneself is, therefore, ominous. The tragic ballad "Ticonderoga" by Robert Louis Stevenson tells of a legend on this theme. There is also the strange picture by Rossetti ("How They Met Themselves") in which two lovers come upon themselves in the dusky gloom of a woods. We may also cite examples from Hawthorne ("Howe's Masquerade"), Dostoyevsky, Alfred de Musset, James ("The Jolly Corner"), Kleist, Chesterton ("The Mirror of Madmen"), and Hearn (Some Chinese Ghosts).
The ancient Egyptians believed that the Double, the ka, was a man's exact counterpart, having his same walk and his same dress. Not only men, but gods and beasts, stones and trees, chairs and knives had their ka, which was invisible except to certain priests who could see the Doubles of the gods and were granted by them a knowledge of things past and things to come.
To the Jews the appearance of one's Double was not an omen of imminent death. On the contrary, it was proof of having attained prophetic powers. This is how it is explained by Gershom Scholem. A legend recorded in the Talmud tells the story of a man who, in search of God, met himself.
 In the story "William Wilson" by Poe, the Double is the hero's conscience. He kills it and dies. In a similar way, Dorian Gray in Wilde's novel stabs his portrait and meets his death. In Yeats’s poems the Double is our other side, our opposite, the one who complements us, the one we are not nor will ever become.
 Plutarch writes that the Greeks gave the name other self to a king's ambassador.
 
Kẻ Kép
Ðược đề xuất, dẫn dụ, huých huých bởi những phản chiếu từ gương soi, từ mặt nước, từ cặp song sinh, ý tưởng về Kẻ Kép thì thông thuộc trong nhiều xứ sở. Thí dụ câu này “Bạn Quí là một GNV khác”, của Pythagore, và cái tư tưởng Hãy Biết Mình của trường phái Platonic được gợi hứng từ đó. Trong tiếng Ðức, Kẻ Kép được gọi là Doppelganger, có nghĩa, “người đi bộ sóng đôi, kép”. Trong tiếng Scotland thì là từ fetch, cũng có nghĩa là “bạn quí”, nhưng ông bạn quí này đem cái chết đến cho bạn. Còn có từ wraith, tiếng Scottish, có nghĩa là hồn ma, y chang bạn, và bạn chỉ vừa kịp nhìn thấy, là thở hắt ra, đi một đường ô hô ai tai!
Thành ra cái chuyện “Gấu gặp bạn quí là Gấu”, ngồi bờ sông lâu thể nào cũng thấy xác của mình trôi qua, quả đáng ngại thật. Ðiềm gở. Khúc “ba lát” bi thương "Ticonderoga" của Robert Louis Stevenson kể 1 giai thoại về đề tài này. Bức họa lạ lùng của Rossetti [Họ gặp chính họ như thế nào, "How They Met Themselves"], hai kẻ yêu nhau đụng đầu trong khu rừng âm u vào lúc chạng vạng. Còn nhiều thí dụ nữa, từ Hawthorne ("Howe's Masquerade"), Dostoyevsky, Alfred de Musset, James ("The Jolly Corner"), Kleist, Chesterton ("The Mirror of Madmen"), and Hearn (Some Chinese Ghosts).
Những người Ai Cập cổ tin tưởng, Kẻ Kép, the “ka”, là cái phần đối chiếu đích thị của 1 con người, kẻ đối tác có cùng bước đi, cùng chiếc áo dài. Không chỉ con người mà thần thánh, thú vật, đá, cây, ghế, dao, đều có “ka” của chúng, vô hình, trừ một vài ông thầy tu là có thể nhìn thấy Kẻ Kép của những vị thần và được thần ban cho khả năng biết được những sự vật đã qua và sắp tới.
Với người Do Thái, sự xuất hiện Kẻ Kép không phải là điềm gở, [tới giờ đi rồi cha nội, lẹ lên không lỡ chuyến tầu suốt, rồi không làm sao mà đi được, như Cao Bồi, bạn của Gấu, như Võ Ðại Tướng, vừa mới chợp mắt tính...  đi, là đã thấy 3 triệu oan hồn hau háu, đau đáu chờ đòi mạng, thì đi thế đéo nào được?]. Ngược lại, họ tin đó là bằng chứng bạn tu luyện đã thành, đạt được những quyền năng tiên tri. Ðó là cách giải thích của Gershom Scholem.
Một giai thoại được ghi lại trong Talmud kể câu chuyện một thằng cha GNV, suối đời tìm hoài Thượng Ðế, và khi gặp, hóa ra là… GCC!
Trong “William Wilson” của Poe, Kẻ Kép là lương tâm của nhân vật trong truyện. Anh ta thịt nó, thế là bèn ngỏm theo. Cũng cùng đường hướng như vậy, Dorian Gray, trong tiểu thuyết của Wilde, đâm bức hình của anh ta, và bèn gặp gỡ Thần Chết. Trong những bài thơ của Yeats, Kẻ Kép là phía bên kia của chúng ta, kẻ bổ túc, hoàn thiện chúng ta, kẻ mà chúng ta không, và sẽ chẳng bao giờ trở thành.
Plutarch viết, người Hy Lạp gọi, “cái ngã khác”, bằng cái tên, viên “đại sứ của hoàng đế”.
J.L. Borges
Source

*
Vợ chồng Gấu & Đệ tử học tiếng Anh @ Trại Cấm Sikew.
Hình chụp sau khi đậu thanh lọc, và
sẽ rời Trại Cấm về Trại Chuyển Tiếp, Transit Camp, Panat Nikhom, Thái Lan


*
Cà phê lá me, đường Nguyễn Du. GCC cũng hay ngồi đây, khi còn làm Bưu Điện, và sau 1975, khi làm thằng thợ viết mướn trước Bưu Điện.
Cái websie của bạn DTL, hình ảnh tệ quá. Làm sao so được với những cái hình này, thí dụ:
*
Ðặng Phú Phong & GNV
*
Hemingway, trong Paris là 1 ngày hội, viết về
Scott Fitzgerald

His talent was as natural as the pattern that was made by the dust on a butterfly's wings. At one time he understood it no more than the butterfly did and he did not know when it was brushed or marred. Later he became conscious of his damaged wings and of their construction and he learned to think and could not fly any more because the love of flight was gone and he could only remember when it had been effortless.

Tài năng của bạn quí của ta thì cũng vô tư hồn nhiên, và tự nhiên, như những nét hoa văn được làm bằng bụi ở trên cánh bướm. Có một thời, chàng hiểu điều này, cũng vô tư hồn nhiên, và tự nhiên, như bướm hiểu, và chàng đếch thèm phân biệt, khi nào thì tài năng của chàng là vàng, khi nào thì là cứt. Sau đó, khi chàng bắt đầu băn khoăn đến những cánh bướm bị đời gọi không biết bao nhiêu lần của mình, và muốn tìm hiểu cấu trúc của bướm, và chàng học suy tư, và thế là chàng đếch làm sao bay bổng lên được nữa, ấy là vì tình yêu mong được bay bổng mãi lên trên cao thì đã bỏ chàng, và chàng chỉ có thể nhớ lại, khi nào bướm hết còn là bướm.
[Note: Cái này là Gấu dịch phóng, dịch ẩu, cho dzui. Muốn có bản dịch chính xác, xin liên lạc Nhã Nam, nơi xb bản dịch Hội Hè Miên Man của Phan Triều Hải.
Ui chao, quảng cáo free cho bạn văn-nhà thương gia đấy nhá! NQT]
Hemingway viết, như trên, về Scott Fitzgerald mà không... đểu ư?
Đâu thua gì Gấu viết về các đấng bạn quí của Gấu?
*
Ui chao, lại nói chuyện bạn quí, những cái xác trôi lều bều trên con sông thời gian, lịch sử những ngày ở Sài Gòn.
Gấu có cả một lô kỷ niệm, nhớ đến đâu đau đến đó, về những đấng bạn quí. Sau lần đi gặp Con K nhân sinh nhật vừa qua, nó biểu Gấu, tao chẳng có gì mà cho mày hết, chỉ có vài lời nhắn nhủ như thế này này:
Quãng đời còn lại của mày bây giờ là 'bonus' rồi. Suy Nghĩ Lớn, về Cái Đại Ác Bắc Kít, thì cũng viết ra rồi. Hoang Vu Lớn thì cũng tàn lụi theo BHD từ giã mày mà đi trước mày rồi, bi giờ ta cho phép mi tha hồ mà viết, muốn viết cái đéo gì thì viết!
Hà, hà!
Source


*
*

Hồi GCC lấy vợ, thì bà cụ còn cái nhà ở trên Phú Nhuận. Hai vợ chồng với thằng cu Tuấn ở căn nhà nhà nước cấp ở cư xá Bưu Điện số 29 Nguyễn Bỉnh Khiêm, Sài Gòn, gần Sở Thú.
Đám bạn bè vẫn thường xuyên kéo tới đánh phé, như khi chưa lấy vợ.
Một bữa, một đấng bạn quí, thua sạch túi, bèn hỏi mượn chủ nhà là Gấu Cái, để đánh tiếp.
Bả từ chối. Thế là anh ta đi vòng vòng quanh phòng, nhìn thằng bé đang nằm ngủ trong nôi kế đó, nói:
-Nè Gấu, sao thằng bé chẳng giống mày tí nào!
Cái ông bạn quí này, sau xin GCC tiền cọc mua căn nhà ở cư xá báo chí trên Thủ Đức.
Gấu Cái kể cho bà cụ nghe. Cụ nói, sao không tống cổ nó ra khỏi nhà! 
Ông anh nhà thơ ngồi Quán Chùa, đọc, bật cười, phán, mày viết về bạn mày thì như thế này, mà mày viết về NS thì như thế kia, làm sao chúng không chửi. Mày viết về bạn mày đúng như mày viết về NS, thì thành nhà phê bình được đấy.
Ui chao thổi bạn quí đến như thế, nhờ thế mà vừa mới tới trại tị nạn, bạn từ Mẽo, nghe tin bèn bỏ hết công ăn việc làm qua thăm, nhét túi GCC 10 đô, mày đi làm tô phở, nhớ những ngày chúng mình ngồi Quán Chùa ở Sài Gòn!

Cái vụ 10 đô, đúng ra là 300 bath, tiền Thái này, cũng rất ư là thê lương, bởi là vì Gấu đếch được xài, ngay khi trở về Trại Cấm là bị mấy chủ nợ của Gấu Cái lột sạch. Chúng gần như lột trần Gấu ra, để kiếm tiền.
Thất vọng quá, chúng bỏ đi, chửi, và có vẻ như chính chúng cũng không làm sao hiểu nổi, tại làm sao mà bạn quí, nhà văn lớn, đi từ Mẽo qua thăm bạn ở trong tù [trại cấm Thái Lan còn quá nhà tù], mà chỉ thí cho bạn 10 đô?
Bạn phải hiểu là mấy ngàn người ở trong Trại Cấm sửng sốt cỡ nào, khi mấy cái loa la lớn tên GCC, yêu cầu trình diện gấp Bộ Chỉ Huy Trại, để ra ngoài đời, gặp bạn quí từ bên Mẽo qua thăm & uý lạo!
Phải đến khi nhìn thấy và "được" sờ vào cái quan tài để kế ngay bên, tức là chỉ ngày mai ngày mốt là có thể chui vô đó, làm 1 chuyến đi xa, thì GCC mới hiểu ra được lòng dạ của mấy đấng bạn quí của GCC!
Cynicism is an unpleasant way of saying the truth.
Lillian Florence Hellman (20 June 1905 – 30 June 1984). American playwright.
[Xì níc là cách chẳng đặng đừng, để nói ra sự thực]
Sự thù hận của các đấng bạn quí của Gấu, nhìn ở một mức độ khác, có thể coi như, sự thù hận đối với bất cứ ai sống sót một tai họa.
Lần đầu tiên qua Cali, trong những bạn cũ gặp lại, có hai ông thực tình mừng, vì cái sự vẫn sống nhăn của Gấu. Đó là VL, và DTL.
DTL phán, vậy là mày tái sinh.
Còn VL, thì bèn gật gù: Nhờ H. mà thằng Trụ mới lại có ngày hôm nay!
Lần đầu tiên Đào Nương gặp Gấu Cái tại một bữa tiệc đám cưới của con một người bạn học của Gấu Cái, Đào Nương hỏi, sao bảnh thế, nghĩa là, sao chịu đựng giỏi như thế, Gấu Cái phán, thằng cha Gấu đó, có lần đã làm được một việc cho tôi, đúng lúc tôi rất cần, và, sau đó, nó có làm bất cứ điều gì làm cho tôi đau lòng, thì cũng kể như pha.
Cái chuyện Gấu biếu một ông bạn quí ba ngàn đồng để ông ta đặt cọc mua nhà ở Làng Báo Chí Thủ Đức, là chuyện có thực, vào cái lúc Gấu lên voi, và, khi xuống chó, khổ quá, chẳng hề nhớ tới. Hoàn toàn quên hẳn. Chỉ đến khi nghe ông ta lèm bèm về cái chuyện cho Gấu một cái áo cụt tay, cũ, ông đang mặc, và cho mượn cuốn Những Linh Hồn Chết, để đọc, 'cuốn này mày phải trả tao', và sau đó, đi rêu rao, đã dặn nó trả lại, mà nó cũng nỡ đem bán, nghe một lần thì cũng được, chỉ đến khi ông lập đi lập lại mấy lần, Gấu đau quá, bèn nhớ ra cái vụ ba ngàn đồng biếu ông ta.
Thảm thế đấy.
Chỉ đến khi đọc Sebald, thấy ông trích một câu của Léon Bloy, Gấu mới ngộ ra:
L'homme a des endroits de son pauvre coeur qui n'existent pas encore et où la douleur entre afin qu'ils soient.
Trái tim đáng thương của con người có những vùng chưa hề có, cho đến khi đau thương tiến vào. Và tạo ra chúng.
*
Đầu năm khai bút! NQT
*
Site của anh là một trong những site mà người viết thư này hay vào. Tuy không quen, không biết anh, người viết cũng đánh bạo mà xin anh cho vài câu trả lời dùm : Làm cách nào mà anh đọc nhiều, viết thật nhiều, maintain cái site của anh, giữ mối liên lạc bằng hữu và người thân…
Cái thư này, Gấu nhận được trong lúc đang giang hồ vặt, thăm mấy đấng bạn hữu cùng học thời trung học ở Tiểu Sài Gòn.
Đọc thấm nhất là cái khúc “giữ mối liên lạc bằng hữu”.
Ui chao cả đời Gấu mê bạn, chỉ đến chót đời, mới nhớ ra, và mới nhín ra được một chút thời gian cho người bạn đời của Gấu, có còn hơn không!
Gấu hình như đã có lần kể câu chuyện hồi học Hà Nội, có thằng bạn thân di cư vô Nam. Gấu đâu có tính đi, nhưng sau đó, đành phải đi, và suốt cuộc hành trình dài suốt chiều dài đất nước đó, chỉ nghĩ đến cảnh gặp lại đấng bạn thân, chắc là sướng lắm!
Gặp, trên đường phố Sài Gòn, anh bạn "Hi" một tiếng rồi dọt mất tiêu, để Gấu tiu nghỉu giữa đường phố.
Nhưng, nói gì thì nói, vẫn mê bạn, nhưng hết mê bạn quí!
Còn đây là mail của… Thầy Cuốc, thời GCC mặt dầy viết cho băng đảng HV, khi vừa xuất hiện.
Y chang khi Chợ Cá vừa xuất hiện.
Có Gấu đi hàng đầu, liền tức thì!
Anh NQT kinh,
Toi da doc lai, ky hon, ban dich anh gui. Rat thich. Thich noi dung bai viet va cung thich cach dich rat bay buom cua anh. Doc ban dich, co cam tuong nhu doc van sang tac.
Ban dich ay chac chan se gop phan lam cho Viet so 3, ve Cai Moi trong Van Chuong, phong phu hon. Va cung sau sac hon.
Khi nao dich xong cac title sach tu tieng Tay Ban Nha xong, xin anh gui cho som de toi bat dau lay-out.
Xin cam on anh va kinh chuc anh va gia dinh an manh.
Note: Cái này gọi là 'thanh toán quá khứ' trước khi cửa mở (1)

(1) Mở giùm tôi cánh cửa này, tôi đập, và khóc ròng.
Ouvrez-moi cette porte où je frappe en pleurant.

Apollinaire

Vĩnh Biệt BHD


Đám cưới Gấu, Gấu tự biên tự diễn. GCC mua 1 cái hụi, đem tiền xuống nhà gái, lo đám cưới, chẳng thèm nhờ cậy ai. Gia đình họ hàng
chẳng ai bằng lòng. Cả họ không bằng lòng. Rồi cả họ vô nhà đẻ, coi, thằng bé có giống thằng Gấu không.
Gấu Cái đau lòng lắm, nhưng sau này, mỗi lần nhớ lại, thì một lần gật gù, đúng rồi, không thằng nào làm được chuyện như mày làm hồi đó.
Mày lấy tao, bị tất cả bạn bè, họ hàng từ bỏ. Vậy mà vẫn khăng khăng... chọn tao, trong khi thừa sức lấy “con nhà lành, con nhà giàu, con nhà tử tế….”.
Lần về lại Sài Gòn, lần đầu, 2001, gặp lại bà cụ C, cụ còn nói, thằng Tg nó bỏ, nếu không, đâu có đến lượt mày!
Gấu Cái thì cũng nói như thế.
Phải chi mi bỏ ta hồi đó, thiếu gì thằng cưới ta!
Hà, hà!
Đó cũng là sự thực. Ở nhà quê,  làm gì có nhiều cô đậu Tú Tài 2 như Gấu Cái!
Thiệp cưới, là Gấu Cái “năn nỉ”, ta cần cho chúng bạn. Gấu chẳng báo cho ai Gấu lấy vợ, nhưng cả Sài Gòn biết. Ông Thư Trung, tức TPG còn đi 1 đường Tin văn vắn trên Văn, chắc để “thông báo” cho đám nữ độc giả chăng? Nhưng rõ ràng là ông này chẳng có thiện ý, nhưng Gấu Cái lại thật là hài lòng về mẩu tin. Chỉ để khoe, [hay rửa mặt] với bằng hữu, họ hàng, cái này thì để hỏi lại.
Hà, hà!
Hồi GCC lấy vợ, thì bà cụ còn cái nhà ở trên Phú Nhuận. Hai vợ chồng với thằng cu Tuấn ở căn nhà nhà nước cấp ở cư xá Bưu Điện số 29 Nguyễn Bỉnh Khiêm, Sài Gòn, gần Sở Thú.
Đám bạn bè vẫn thường xuyên kéo tới đánh phé, như khi chưa lấy vợ.
Một bữa, một đấng bạn quí, thua sạch túi, bèn hỏi mượn chủ nhà là Gấu Cái, để đánh tiếp.
Bả từ chối. Thế là anh ta đi vòng vòng quanh phòng, nhìn thằng bé đang nằm ngủ trong nôi kế đó, nói:
-Nè Gấu, sao thằng bé chẳng giống mày tí nào!
Cái ông bạn quí này, sau xin GCC tiền cọc mua căn nhà ở cư xá báo chí trên Thủ Đức.
Gấu Cái kể cho bà cụ nghe. Cụ nói, sao không tống cổ nó ra khỏi nhà!
V/v nhà thơ & đầu nậu sách, và cuốn "Khiêu Vũ Với Tử Thần".
Ông này mướn GCC dịch. Đưa trước 1 tí tiền, Dịch xong, ông chê dịch dở.
GCC cũng bỏ qua, không bỏ qua thì làm gì nhau?
Thế rồi một bữa đẹp trời, Gấu nhìn lên sạp báo của mình, mình đang đứng bán ở trước cổng cư xá số 29 NBK Sài Gòn nhà mình, thì thấy cuốn sách của mình dịch, trong số những cuốn Gấu Cái mới mang về.
Thế là bèn chỉ cho bả thấy.
Thế là bà bèn tức tốc xuống nhà xb Văn Học, nơi anh đầu nậu kiêm thi sĩ làm việc, dưới quyền nhà văn VC Hoàng Lại Giang.
Bả cũng lịch sự mời ông đầu nậu ra quán nước phân bày.
Vừa nghe anh ta nói, “cái thằng Gấu ghiền xì ke…” là Gấu Cái  bèn phát điên lên, đang cầm ly nước trà nóng quạt hết vô mặt anh ta, mày là thằng nào mà dám gọi chồng tao là thằng xì ke? Mày mướn chồng tao dịch sách cho mày, mày chê không in, sao bây giờ cuốn sách nằm chình ình trên các sạp sách báo?
Hóa ra là anh ta không in, nhưng bạn anh ta lại thấy dịch được quá, đem in, cả hai đều đếch thèm biết đến thằng dịch, là Gấu Xì Ke!
Ông bạn của anh đầu nậu, nghe chuyện, hoảng quá, bèn lập tức tới nhà đưa tiền cho Gấu Cái, xin lỗi rối rít.
Chuyện tới tai HLG, ông cho mời Gấu Cái tới, và trước mặt ông, ông bắt tên người làm, tên Ngụy, đầu nậu kiêm nhà thơ, phải xin lỗi.
Hà, hà!
Tay HLG này cũng được lắm, theo nhận định của GCC. [Sẽ viết sau].


*

*

Từ hồi khám phá ra cái mỏ phim cũ, GCC, mỗi lần quá nhớ Sài Gòn, và "bạn quí" hồi đó đó, lại mò tới...
Cái phim đầu, Gương Soi Gián Điệp, làm nhớ ông bạn Cao Bồi PXA, Quán Chùa, nhà sách Xuân Thu ngay kế bên, và lần đầu đọc The Spy Who Came In From The Cold, cũng của Le Carré.
Phim sau, nhớ nông trường cải tạo Đỗ Hòa và anh chàng TNXP tốt bụng, mê Cronin, qua bản dịch của Gấu, những ngày trước 1975.
Chìa Khoá Vương Quốc là chuyển thể 1 cuốn thật là bảnh của nhà văn Hồng Mao kiêm y sĩ này.
Đọc thư gửi "đảo xa", có những sự kiện chỉ GCC biết, thí dụ những ngày Mậu Thân, ông anh nhà thơ phải trực chiến tại Tâm Lý Chiến, nơi cầu Thị Nghè, và tối tối thường rủ GCC đi đánh chắn, và có 1 thời gian ông đỏ bạc, ông kể lại hết cho "đảo xa" nghe, và GCC nhớ ra cái lần đến nhà, lỡ nói với bà cụ về chuyện ông được bạc, mấy hôm sau, gặp, ông mắng, tại sao chuyện gì cũng nói!
Hà, hà!
Thời gian đó, thường chỉ có hai anh em ngồi Quán Chùa. Ông anh như vậy đã có đảo xa, còn Gấu thì có cô bạn của Gấu Cái, cả hai anh em cùng sống sót MT là nhờ vậy!
Hà, hà!
Cuốn Chìa Khóa Vương Quốc GCC cũng có 1 kỷ niệm thật là tuyệt vời. Vào những ngày sau 1975, sau ba (3) ngày cải tạo tại chỗ, GCC bèn đi làm lại, thì cũng cà nhỏn đến sở, chẳng có việc gì làm vì còn hỗn quân hỗn quan thời Quân Quản, vô láng nháng 1 cái là bèn chuồn đi uống cà phê với Joseph Huỳnh Văn.
Vào lúc đó, GCC hết ghiền Cô Ba, sau khi Gấu Cái và gia đình đưa đi cai, liền sau ngày 30 Tháng Tư, tại 1 tư gia biến thành trung tâm phục hồi nhân phẩm của 1 ông y tá, ở trong 1 con hẻm, ở đâu đường Nguyễn Thông.
Thành ra thảnh thơi lắm, đầu óc tỉnh táo lắm. Nhưng chỉ được đâu mấy tháng thì đâu lại vào đó. Ngay khi ở bờ sông Sài Gòn, ở Chợ Cũ, những tụ điểm đen mọc lên là GGC đã xung phong làm 1 trong những vị khách đầu tiên rồi
Hà, hà!
Bị một ông bạn trong sở tố với VC. Được VC tống đi cai ở bệnh viện riêng của Bưu Điện, 1 nơi mà VC gọi là Trạm Xá.
Bèn thủ theo 1 cục đen, to tổ chảng, đủ sức cầm cự cả tháng, cùng với cuốn CKVQ.
Thế là ngày ngày nằm khểnh đọc sách Tây.
Mấy em y tá VC phục lắm, bà chủ Trạm cũng phục, hết 1 tháng báo cáo lên trên, GCC đâu có ghiền, hà hà!
Nhưng than ôi. vừa ra khỏi TX, chưa kịp về nhà Hi Gấu Cái 1 phát, GCC đã tà  tà ra bờ sông Sài Gòn, chơi 1 “shot”, mướn 1 cái ghế bố nằm phê, không ngờ 1 anh bảo vệ đi ngay sau lưng!
Những ngày nằm cai, cả họ kéo vô thăm, vì ai cũng nghĩ, chắc là rồi đời thằng lé rồi. Đi thăm lần chót.
Gấu chẳng nhận ra 1 ai, vì đâu có biết gì đâu.
Lần Gấu Cái đi đẻ, cũng cả họ vô thăm, nhìn mặt thằng cu.
Để coi nó có giống Gấu không!
Hà, hà!
Giống thật. Bà cụ Gấu la, đúng là con thằng Trụ rồi!
Bởi vậy Gấu Cái rất “quí” Gấu Đực. Thời gian ghiền nặng, năn nỉ bỏ đi, bả nói, bỏ mi thì cũng dễ, nhưng không thể kiếm thằng nào hơn mi!
Mới Tết năm ngoái, cả đám bạn học cũ ở Cali, họp mặt, còn phán, không thằng nào làm được như thằng Trụ hồi đó hết.
Thua hết!
Hà, hà!
Vụ Gấu lấy vợ chấn động giang hồ, một phần là vậy. Nhưng 1 phần thôi. Toàn phần khủng hơn nhiều.
Bởi vậy mà DNM mới nhắn bạn NTaV, biểu thằng Gấu viết. Nó không viết, là tao viết!
Hà, hà!
Khi Gấu lấy Gấu Cái, bả đang có bầu, và cả họ không tin là con của Gấu. Nhất là bà cụ Gấu. Nhưng Gấu biểu Cụ, cứ giả như thằng bé không phải là con của con, thì lại càng phải lấy, vì nếu không, là cả hai mẹ con cùng khổ.
Bởi là vì trước khi lấy Gấu, Gấu Cái quen 1 ông, ông này bỏ Gấu Cái chạy theo 1 em khác. Thành thử ai cũng nghĩ không phải con của Gấu.
Ui chao chuyện cũ sao lúc đầu buồn quá, nhưng hậu vận lại khác hẳn.
Nếu không nhờ Gấu Cái, là Gấu và mấy đứa nhỏ không làm sao mà sống sót những ngày sau 1975.

*

NQT & NTK
Café Hương Xưa 1972
Cả 1 thời làm đệ tử Cô Ba, nhờ bạn NTK mà còn được tí kỷ niệm tuyệt vời này!
Lần đó, hẳn là tháp tùng ông Nhàn, chủ nhà xb Vàng Son, dự tiệc gì đó, ra về ghé quán cà phê.
Bởi là vì ít khi GCC phải thắt cà vạt lắm, những ngày ở Sài Gòn.
Hương Xưa?
Hình như 1 quán ở Gò Vấp.
Bài viết của NXT quên không giải thích “căn nhà mặt trời mọc” nghĩa là gì. Như trong Wiki cho biết, thì đây có thể chỉ nhà tù, nơi người tù là người đầu tiên nhìn thấy mặt trời mọc, hoặc, cũng nhà tù nhưng dành cho gái điếm bị giang mai, cũng là nơi điều trị bịnh.
The real house
Various places in New Orleans, Louisiana have been proposed as the inspiration for the song, with varying plausibility. The phrase "House of the Rising Sun" is often understood as a euphemism for a brothel, but it is not known whether or not the house described in the lyrics was an actual or fictitious place. One theory speculated the song is about a daughter who killed her father, an alcoholic gambler who had beaten his wife. Therefore, the House of the Rising Sun may be a jail-house, from which one would be the first person to see the sun rise (an idea supported by the lyric mentioning "a ball and chain," though that phrase has been used as slang to describe marital relationships for at least as long as the song has been in print). Because the song was often sung by women, another theory is that the House of the Rising Sun was where prostitutes were detained while they were treated for syphilis.
Nhưng nhà thơ quên, và điều này thật đáng tiếc, bản nhạc này, và GI, và cuộc Mít.
GCC nghe nó đúng vào thời kỳ này, dính “ken” đậm, và gặp lại nó, trong nhà tù VC, qua 1 anh bạn, cũng mê bản nhạc phải nói là thật khủng khiếp. Anh này còn là nhạc sĩ [không phải nhạc sĩ NP, bạn GCC, đã mất, quen nhau ở nhà tù Bangkok trên TV đã từng nhắc tới]. Chuyên chơi nhạc phục vụ GI trong các snack bars, ghiền nặng như GI cũng vì vậy.
Anh ta thuộc lời nhạc, và đã từng thủ thỉ hát cho Gấu nghe.
Bạn nghe nó ở trong tù VC thì mới đã.
Vừa nhớ cuộc chiến, vừa nhớ những thú đau thương mà nó mang lại, vừa nhớ Sài Gòn, vợ con, gia đình.

Đám thanh thiếu niên ồn ào, náo động là lũ chúng tôi đó dần dần rã ra cùng với mùa hè kết thúc, và rồi những cơn bão lodos chợt tới với thành phố, quất túi bụi lên những bến cảng vào mỗi tháng Chín, đuổi chạy có cờ mấy chiếc thuyền buồm, ghe máy chậm chân. Trong khi mưa cứ thế trút xuống, Bông Hồng Đen, lúc này đã mười bẩy tuổi, chẳng biết làm gì cho qua thì giờ, bèn ghé thăm căn phòng mà tôi thường ngồi vẽ, vào những giờ phút trọng đại như thế, tôi ban cho nó một cái tên thật xứng đáng với nàng: xưởng họa của tôi. Tất cả những bạn bè của tôi cũng thỉnh thoảng ghé, cũng bầy đặt thử tài hội họa, này, đưa tao cây bút chì, cho tao tờ giấy vẽ, trong khi nhìn với cặp mắt đầy nghi ngờ những cuốn sách của tôi, và chuyện này thì cũng chẳng có gì là lạ, so với tai tiếng của Gấu. Như tất cả hầu hết đám chúng tôi sống ở Thổ nhĩ kỳ thời kỳ này, giầu hay nghèo, nam hay nữ, Bông Hồng Đen cũng cần chuyện vãn để cho qua ngày, và đỡ buồn.
26.6.2010
Đọc "Istanbul"  bỗng dưng thấy nhớ Việt Nam, nhớ những ngày xưa kinh khủng.
HÂ.
Tks. NQT
*
Cuốn mới ra lò của Pamuk. Tặng em Kiran Desai, của chàng tiểu thuyết gia ngây thơ và tình cảm.





Comments

Popular posts from this blog

Nguyễn Ngọc Tư

30.4.2015

Raymond Chandler by Oates