HPNT

Viết Mỗi Ngày Whatever Happened Whatever happened had already happened. Four tons of death lie on the grass and dry tears endure among the herbarium's leaves. Whatever happened will stay with us and with us will grow and diminish. But we must live, the rusting chestnut tells us. We must live, the locust sings. We must live, the hangman whispers.  Adam Zagajewski Bất Cứ Cái Chó Gì Xẩy Ra   Bất cứ cái chó gì xẩy ra thì đã xẩy ra mất mẹ nó rồi. Bốn tấn người chết nằm trên cỏ, Ba triệu người chết ở cả Nam lẫn Bắc Kít, và những giọt nước mắt cứ thế ở mãi cùng những chiếc lá bàng ở trong truyện Ðôi Bạn của Nhất Linh [những chiếc lá của cây herbarium: cây mẫu] Cái chó gì xẩy ra thì sẽ bám chặt lấy chúng ta và cùng với chúng ta, sẽ lớn mãi ra, và nhỏ mãi đi.  Nhưng chúng ta phải sống, [Thằng Còi, Cái Hĩm… không, không, Anh Phải Sống] cây hạt rẻ gỉ sét bảo chúng ta. Chúng ta phải sống, con châu chấu hát. Chúng ta phải sống, HPNT thì thầm bên tai Gấu. Khiem Do liked this. Follow Nguyễn Quang Lập added 2 new photos. 1 hr · Edited · Mấy hôm anh Tường cứ đòi ra Huế chơi, cái Líp con gái anh bận lắm nhưng vẫn cố sắp xếp đưa ba mạ ra Huế. Ra Huế được ba ngày, thăm bạn bè đầy đủ xong đột nhiên anh đổ bệnh thập tử nhất sinh. Sự sống tính từng giờ. Cái Líp khóc quá, nó làm bài thơ:" Xin ba vài năm nữa" rất cảm động, anh Tô Nhuận Vĩ nói ai đọc bài thơ cũng ứa nước mắt. Có lẽ anh Tường cảm động quá nên làm theo ý con. Từ sáng nay anh đã khá lên phần nào, tuy vẫn nằm thở ô xy. P/S: Anh Tường đang ốm đau, kẻ nào chĩa mồm vào đây biêu riếu anh ấy sẽ bị coi là quân mất dạy và sẽ bị chặn ngay lập tức. ***** Sợ lâu lắm mới đi được. Cầu được như Võ Tướng Quân! GCC « Ce n'était pas seulement le temps de l'horreur, c'était aussi le temps du lyrisme! Le poète régnait avec le bourreau ". Nguyễn Đức Tùng: Ngày ấy tôi thường hay đến đây Đăm đăm soi mặt nước hồ đầy Khói sương nhả tự trên trời xuống Chỉ một mình tôi với bóng cây Mặc dù bút ký và tùy bút Hoàng Phủ Ngọc Tường là thành tựu lớn nhất của anh, tôi nghĩ sau này nhiều thứ có thể qua đi, nhưng thơ anh, vài bài hay nhất, sẽ còn đứng mãi với thời gian. Đâu chỉ là thời của ghê rợn, của CCRD, của Đấu Tố, của Nhân Văn Giai Phẩm, mà còn là thời của thơ ca trữ tình, Mặt Trời Chân Lý Chói Qua Tim, Đường Ra Trận Mùa Này Đẹp Lắm. Tên HPNT này, tởm hơn Văn Cao. Văn Cao, viết “Tại Sao Tôi Viết Tiến Quân Ca”, như 1 lời sám hối, và sau TQC, bặt tiếng luôn. Đọc báo thấy tin hắn sắp ngỏm. Cũng, vừa thi sĩ vừa đao phủ. Chắc là vì thế mà nhà thơ hải ngoại NDT phải đi vội 1 bài ai điếu, trên Da Màu. Tên HPNT này, ngay cả khi cùng đồng bọn nằm vùng biểu tình chống đối Ngụy, vẫn được Ngụy coi là người; chứng cớ, hãy coi những bức hình do chính chúng khoe khoang, sau 1975, trong khi, vợ chồng chúng ra Bắc, bị coi như chó; chứng cớ, hãy đọc bài viết của Nhật Tuấn. Đọc bài trả lời phỏng vấn do tên thi sĩ dởm hải ngoại thực hiện, mới hỡi ơi, hắn vẫn tin vào 1 thứ giải pháp hòa hợp hòa giải dân tộc! Làm sao mà có cho được, khi lũ VC thực chất là 1 băng cướp, chúng có bao giờ hoà giải với ai đâu, ngay từ 1945 cho tới bây giờ. Bất cứ ai chống chúng, là chúng thịt sạch. Những tên như Bọ Lập cúc cung theo chúng, chúng đâu tha?  NHÀ VĂN HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG Hồi năm 1978, ông bạn họa sĩ Trịnh Tú, lúc đó là thư ký bác sĩ Tôn Thất Tùng, GĐ bệnh viện Phủ Doãn một hôm rủ tôi : “ Tới thăm vợ chồng Hoàng Phủ Ngọc Tường đi !” Tôi ngần ngại : “ Có việc gì cần không ? Nếu không thì ngồi quán bà Dậu làm chén rượu chẳng hơn à ?’ Hồi đó tôi ở phố Ấu Triệu sát ngay bệnh viện Phủ Doãn nên Trịnh Tú thưởng lẻn sang rủ tôi uống rượu ở quán bà Dậu ngay đầu phố tôi. Nguyên là ông bạn vàng này mới nhờ tôi đưa bồ hắn từ Sàigòn ra đi thăm nuôi chồng vốn là sĩ quan quân đội cộng hòa đang cải tạo mãi tại vùng rừng núi heo hút Thanh Hóa. Vì không phải thân nhân nên tôi không được vào trại, phải ngủ rừng một đêm muỗi cắn gần chết. Sợ ông bạn lại “sai” việc nữa, tôi giao hẹn trước : “ Tới chơi thôi, còn có việc thì thôi nhé !” Trịnh Tú cười cười : “ Tới giúp bà Mỹ Dạ, vợ ông Tường đi khám bệnh…” Tôi gật gật: “ Vậy thì được…” Tôi tưởng vợ chồng nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường phải ở một căn hộ nào đó ở khu hồ Tây hoặc khu nghỉ dưỡng Quảng Bá, không ngờ Trịnh Tú đưa tôi lên đường đê La Thành vào trường viết văn Nguyễn Du tới một căn buồng mái tranh, vách đất, trống huếch trống hoác, giữa nhà trải chiếc chiếu, một người đàn ông gày guộc, ngồi xệp, hai đầu gối quá tai. Chắc đã hẹn trước, nhà văn vồn vã mời ngồi, còn chị vợ  - nhà thơ Lâm thị Mỹ Dạ thì xin phép vào bếp rang…lạc đãi khách. Trịnh Tú vội xua tay : “ Thôi thôi…tôi tới coi sức khỏe chị sao ? Liệu có giúp được gì rồi phải  về ngay…” Trong lúc Trịnh Tú hỏi chuyện chị vợ thì tôi ngắm nhà văn. Ôi chao ôi, người đàn ông gày gò, ốm đói kìa lại là người viết ra bút ký “ Rất nhiều ánh lửa “đăng trang nhất báo Văn Nghệ ư ? Điều kiện sống tối tăm và ẩm thấp thế này ông lấy đâu ra lửa ? Trên đường về tôi la oai oái. Thật không thể tưởng tượng được, một “nhà văn viết bút ký hay nhất của văn học ta hiện nay” ( Nguyên Ngọc), hồi Tổng tấn công Tết Mậu Thân 1968 ở Huế là tổng thư ký Liên minh các Lực lượng Dân tộc Dân chủ và Hoà bình Thành phố Huế, soạn “Lời hiệu triệu” kêu gọi quần chúng nổi dậy, thu băng phát đi khắp các nẻo đường, phố phường Huế Tết Mậu Thân, có thành tich lớn trong phong trào “diệt ác, trừ gian”, theo đồn đại đã từng ngồi ghế Chủ tọa Tòa án Nhân dân tại trường Gia Hội. Năm 1972 được điều ra làm Trưởng ty Văn hoá tỉnh Quảng Trị ở Đông Hà  (vùng mới giải phóng của Mặt trận Giải phóng), 17 năm kiên trì làm “đối tượng Đảng” rồi được kết nạp… Một người đã bỏ đô thị “lên xanh” theo cách mạng với thành tích lớn thế sao ra Bắc lại bị “đãi ngộ” nghèo nàn đến vậy. Ra khỏi nhà Hoàng Phủ Ngọc Tường, tôi lo lắng hỏi bệnh tật chị Mỹ Dạ, Trịnh Tú gạt đí : “Bệnh tật gì đâu…bệnh thiếu… protide ấy mà… ăn uống thiếu thốn, kham khổ nên sinh bệnh thế thôi.” Tôi nổi cáu : “Một cặp nhà văn –nhà thơ có nhiều đóng góp cho cách mạng sao giờ lại đối xử vậy?” Trịnh Tú cười hề hề : “Cậu đi hỏi mấy ông trên, sao hỏi tớ? Thôi, ghé quán bà Dậu làm chén “cuốc lủi”, mặc mẹ sự đời .” Sau này vợ chồng Hoàng Phủ Ngọc Tường rời Hà Nội trở về Huế và nghe nói được “đãi ngộ” khá hơn. Ở Đại hội Nhà văn lần thứ V (1995), văn phòng Tổng Bí thư Đỗ Mười đưa xe đến mời nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường tới gặp riêng Tổng bí thư. Dịp Tết Ất Dậu, ông Đinh La Thăng, giờ là Bộ trưởng Bộ Giao Thông Vận Tải  nổi tiếng vụ “trảm tướng” sân bay Đà Nẵng, đòi đánh thuế cả xe máy dân nghèo, lúc đó là Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy đến tận nhà, tặng vợ chồng nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường một dàn máy tính xịn. Năm 1980-1981, được Giải thưởng Văn học Hội Nhà văn Việt Nam với tập “Rất nhiều ánh lửa” (1979). Năm 2007, được Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật, cùng đợt với vợ là nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ. Ông từng làm Tổng biên tập Tạp chí Sông Hương và Tạp chí Cửa Việt. Tháng 7-1997, Hoàng Phủ Ngọc Tường sang thăm Paris. Khi được bà Thụy Khuê (RFI) hỏi : “Nhìn từ phía những dữ kiện lịch sử mà anh nắm bắt được, diễn biến Mậu Thân đã xẩy ra trong một trình tự như thế nào" Ông đã trả lời : “Điều quan trọng còn lại tôi xin ngỏ bầy ở đây, với tư cách là một đứa con của Huế, đã ra đi và trở về, ấy là nỗi thống thiết tận đáy lòng mỗi khi tôi nghĩ về những tang tóc thê thảm mà nhiều gia đình người Huế đã phải gánh chịu, do hành động giết oan của quân nổi dậy trên mặt trận Huế năm Mậu Thân. Đó là một sai lầm không thể nào biện bác được, nhìn từ lương tâm dân tộc, và nhìn trên quan điểm chiến tranh cách mạng…” Phải chăng vì những oan hồn đó, sau này trên giường bệnh, ông làm những câu thơ đậm chất “tâm linh” : Những chiều Bến Ngự dâng mưa Chừng như ai đó mơ hồ gọi tôi Tôi ra mở cửa đón người Chỉ nghe tiếng gió thổi ngoài hành lang. Hoặc :         “Nợ người một khối u sầu         Tìm người tôi trả ngày sau luân hồi ……” Cũng trên giường bệnh, trả lời nhà báo, Hoàng Phủ Ngọc Tường thành thực : “Nhà văn phải nói lên sự thật…” Quá đúng, với ông, có lẽ trước hết là sự thật về cuộc Tổng tiến công nổi dậy năm Mậu Thân ở Huế. Nhà thơ Xuân Sách có lẽ hiểu khá thấu đáo Hoàng Phủ Ngọc Tường nên đã hạ bút : “Trăm năm ông phủ... Ngọc Tường ơi Cái nợ lên xanh giũ sạch rồi Cửa Việt tung hoành con sóng vỗ Sông Hương lặng lẽ chiếc thuyền trôi Sử thi Thành Cổ buồn nao dạ Chuyện mới Đông Hà tái nhợt môi Từ biệt chốn xưa nhiều ánh lửa Trăm năm ông phủ... Ngọc Tường ơi!” (còn tiếp) V/v Dọn, bới rác này, sự thực, Gấu muốn noi gương Walter Benjamin, khi ông đề nghị viết lại lịch sử, từ đáy của nó, từ những rác rưới, tủi nhục thay vì từ đỉnh cao chói lọi. Ông này có hai tham vọng, một, như trên, và một, viết một đại tác phẩm, chỉ bằng những trích dẫn. Tin Văn đúng là cái tác phẩm mà Walter Benjamin muốn thực hiện! Bởi thế, nó mới có tên là Tin Văn, nghĩa là toàn đồ của người, của lũ mũi lõ. Gấu không hề có ước muốn viết ra cái mới, cái còn trinh, cái của mình [“của” nhe!], mà chỉ đi chôm cái cũ của thiên hạ, làm cái mới của xứ Mít. Mấy vị độc giả không hiểu ý của Gấu, nghĩ thằng này chỉ muốn bới kít ra để ngửi! Giải thưởng Nobel, những năm gần đây, là đúng theo tinh thần của Walter Benjamin, phát cho thứ lịch sử viết từ đáy, lịch sử 1 cá nhân chống lại lịch sử nhân loại, tác phẩm của những tác giả sám hối Lò Thiêu. Những cái vụ nhắm vô Gấu, xẩy ra lâu rồi. Chỉ đến khi rảnh rang, Gấu mới nhìn lại, và viết về chúng, theo tinh thần trên. Bởi vì, Gấu nghĩ, chỉ có cách đó, mới đổi mới văn học Mít. Nhưng thôi, lỡ hứa rồi. Nhất quyết bỏ Rác, không lượm nữa! (1) Hà, hà! Vụ Khờ Me Đỏ thì cũng đã 30 năm rồi, vẫn phải bới ra, như… cái mới, cái còn trinh! (1) Vị độc giả mail, chê Gấu “hiểu lầm”, “đọc không ra” cái mail; “tui” nói ông đừng viết ba cái lẻ tẻ, Thầy Cuốc, Thầy Kiếc…  viết như thế là coi thường... tui! Hà, hà! Đa tạ. Xin lãnh ý! NQT Sau 30 Tháng Tư 1975, bà chị ruột, thằng em trai ruột, còn ở lại Miền Bắc, không vô thăm Gấu và bà cụ Gấu, vì nghe tin từ những người bà con đã từng vô Nam, cho biết, nghèo lắm, lại ghiền nữa. Phải đến khi ra được hải ngoại, khi có phương tiện, Gấu mới trở lại Đất Bắc, vì vài chuyện gia đình, như hỏi coi bố chết ra sao, chết ngày nào… Và mới biết chuyện, tuy bị thằng học trò, 1 ông Trùm VNQDD, sát hại, nhưng mấy đứa con không được coi là con liệt sĩ. Ông cụ Gấu không chịu theo Việt Minh, dù cả họ theo, và chỉ được coi là cảm tình viên của Đảng! Hóa ra ông cụ muốn tránh cho con cái, cái nhục, là con 1 tên Vẹm! Hẳn là ông cụ đã từng chứng kiến Vẹm thủ tiêu một người nào đó! Mùa Xuân nói chuyện Mậu Thân Như vậy, "technically", việc cụ Diệm và cụ Nhu không muốn để người Mỹ tham dự vào chiến trường và chính trường Miền Nam là một thất sách, thua thiệt hay một điều đáng ca ngợi, ủng hộ? Note: Một vị độc giả, rất thân với trang TV, mail hỏi mấy câu, liên quan tới bài viết trên. GCC xin được tuần tự trả lời: Ông Diệm với ông Nhu, do chưa từng có kinh nghiệm làm bồi Mẽo, vả chăng, chắc cũng chưa từng đọc “Người Mẽo Trầm Lặng” của Graham Greene, nên không làm sao hiểu được ý đồ của tụi Mẽo. Mẽo không hề có 1 ý đồ nào xấu cả, trong cái việc dính dáng vào Việt Nam cũng như nhiều nơi khác trên thế giới. Chúng tới đâu, là cũng do thiện ý mà tới, thế mới khổ.  Bạn đọc TV có thể đọc thêm. bài viết về Huế, dưới đây, của Somerset Maugham, cho thấy thái độ, của Tẩy mũi lõ, so với Yankee mũi lõ. Một bên, có thể coi lũ cô lô nhần là bạn, được, còn 1 bên, chỉ coi như…  bồi. Gấu có viết về hai thái độ này, trong bài viết làm quen talawas, Dịch Là Cướp, Sến đọc, mê quá, nói, chưa từng thấy ai viết tếu như anh! AFTERWORD Reading Graham Greene in the Twenty-First Century Đọc GG trong thế kỷ 21 Monica Ali Note: Bài viết Mùa Xuân nói chuyện Mậu Thân, Gấu viết, theo order của bạn quí NXH, khi đó làm Tổng Thư Ký tờ Nguời Việt của bộ lạc Cờ Lăng, cho số báo Xuân của nó, nhưng, có thể, do “ông số 2” can thiệp vào phút chót, nên không xuất hiện trong số báo, mà, nghe nói, có, trong số Tân Xuân. Sau đó, Gấu gửi cho Phạm Chi Lan, khi đó làm trang VHNT trên lưới, cô lắc đầu, nói cho bài khác, như mail trả lời, đây là 1 nhân vật “controversial” - chữ của PCL - không lẽ anh muốn cái duyên văn giữa anh và chúng tôi bị xui xẻo… nhớ đại khái. Sau đó, khi làm trang Tin Văn, Gấu có viết thêm 1 khúc, Vườn Thú Tuổi Thơ. Vườn Thú Tuổi Thơ Ông Hồ muốn trong thơ phải có thép, nhà thơ cũng phải biết xung phong. Sau khi lấy được Miền Nam, những người Cộng Sản đã từng lên lớp về thái độ an phận thủ thường, chỉ muốn làm một phó thường dân của những nhà văn Miền Nam. Bây giờ trong số người viết ở trong nước, có người đã bằng lòng với vai trò khiêm tốn, làm một nhà văn bình thường. Những bài viết ngắn của Hoàng Phủ Ngọc Tường, trên tuần báo Thanh Niên, cho thấy một văn tài, nhất là khi ông trở lại với tuổi thơ của ông. Bài viết ngắn, về những đồ chơi con nít bằng tre, bằng đất; dưới con mắt trẻ thơ của ông, chúng thật tuyệt vời, chúng đẩy trí tưởng tượng non nớt tới những vùng trời xa lạ. Miền của những giấc mơ mà loài người có lẽ còn lâu lắm mới thực hiện nổi. Nhưng buồn thay, chỉ chơi được một chốc một lát là chúng bị gẫy, bể. Tôi không hiểu khi viết như vậy, ông có muốn ám chỉ những giấc mộng lớn mà những người như ông đã từng theo đuổi, cuối cùng vỡ ra như những thứ đồ chơi con nít. Những giấc mộng càng lớn lao bao nhiêu, càng phù du bấy nhiêu. Chúng bắt buộc phải như thế, để cho nhân loại cứ trẻ thơ mãi, về những giấc mơ chẳng bao giờ đạt được. Hay là ông tự trách móc những con người như ông đã không đủ khả năng tạo ra được một thiên đường bền vững ở trên trái đất này. Tôi vẫn nghĩ, nếu có một thành quả nào đó, của việc "giải phóng" Miền Nam, đó là nó đã cho chúng ta được đọc những trang sách như của Hoàng Phủ Ngọc Tường, về vườn thú tuổi thơ của ông. Hoặc của một số người viết ra đi từ Miền Bắc, về một Hà-nội giấu kín tận đáy sâu tâm hồn những đứa con của nó, không phải chiến thắng Miền Nam, mà chính những đợt bom B. 52 đã khui quật lên. Tôi đọc Hoàng Phủ Ngọc Tường rất ít, trước và sau 1975. Cũng lại do thành kiến. Hoặc do kỷ niệm một lần đọc Vũ Hạnh. Một truyện ngắn đăng trên Bách Khoa, kể chuyện một người làm công cho một ông chủ ở thành phố. Nhân dịp nhà nước phát hành giấy bạc mới, người làm công xin phép ông chủ về quê chơi, thăm bà con họ hàng, và xin chủ cho mượn tờ giấy bạc mới đó. Về nhà, ông cho con chơi, như một bức tranh con gà con chó, cho phép con mang khoe với con ông địa chủ kế bên, nhưng không được đổi lấy bất cứ một thứ gì. Đến đây, chắc độc giả nhận ra ẩn dụ độc địa của câu chuyện: ông địa chủ, do biết giá trị của tờ giấy bạc, xúi con đổi đủ loại đồ chơi cho thằng nhỏ hàng xóm nghèo. Trở lại thành phố, ông làm công trả lại chủ, kèm theo lời kết luận: giấy bạc mới ra, ở nhà quê chẳng ai biết, cứ tưởng là đồ chơi con nít; ông chủ đất kế nhà tôi cũng lầm. Đọc Hoàng Phủ Ngọc Tường, tình cờ qua bài viết kể trên, tôi nhớ đến tuổi thơ của tôi và những món đồ chơi đầu đời của một đứa con nít nghèo nhà quê. Trong đó, có cây viết chì mầu. Ôi chao, lần đầu tiên, tôi thấy được cây chì mầu, vẽ hình con gà, con chó lên giấy, nó khác hẳn cái mầu đen của cây viết chì tôi vẫn có. Bởi vì cây viết chì mầu là của một ông cậu tôi, bà ngoại tôi đi tận Hà Nội mua về. Thấy tôi năn nỉ mãi, nhìn cặp mắt thèm thuồng của thằng cháu, rốt cuộc ông cậu nói, thôi tao cho mày, nhưng giấu kỹ đi, kẻo mẹ tao nhìn thấy. Kỷ niệm về cây viết chì mầu, tôi nhớ lại, khi đọc Hoàng Phủ Ngọc Tường. Đọc Rushdie, và giấc mơ về một quê hương, một thành phố Bombay mầu Cinémascope, Technicolor của ông. Đọc Hoàng Phủ Ngọc Tường tôi còn nhớ đến Vũ Hạnh. Và André Gide. Nhà văn Pháp này, sau khi đi Liên-xô về phang một câu: Tất cả những tình cảm tốt đẹp chỉ đẻ ra một thứ văn chương tồi. (C’est avec les plus beaux sentiments qu’on fait de la mauvaise littérature). Đúng là một lời trù ẻo văn chương hiện thực xã hội. Có một thời gian dài, tôi tâm đắc với câu văn, nhưng dần dần, theo tuổi đời, sau bao giấc mộng, bao tình cảm đẹp hao hụt dần, tôi nhận ra một sự thực cay đắng: câu của Gide không phải trù ẻo văn chương hiện thực xã hội chủ nghĩa không thôi, mà là tất cả những tình cảm tốt đẹp của con người. Đặt ngược lại vấn đề, với câu chuyện của Vũ Hạnh làm một cái cớ, chúng ta có thể hỏi: ai cho phép anh nhân danh những tình cảm đẹp để quyết định số phần của cả một đất nước? Và liệu có phải đó là những beaux sentiments thực sự không? Ai cho phép anh... Solzhenitsyn cũng đã từng đặt câu hỏi như vậy, trong Khu Ung Thư. Nhân vật của ông được một bác sĩ hết lòng chữa trị, nhưng anh ta cứ lắc đầu bai bải, không được, không được. Con người tôi có đây, là nhờ một tí bịnh, một tí xấu đó. Nó là một phần thân thể của tôi. Chữa hết bịnh rồi, tôi làm sao sống, tôi ở với ai. Đọc những tác phẩm hậu-Solzhenitsyn, từ một nước Nga rã rời sau Cách Mạng, chúng ta mới cảm thấy sự trớ trêu, mà chủ nghĩa Cộng Sản bầy ra cho toàn thể loài người: Chưa có một chế độ nào lại đẩy con người tới một mức thoái hóa thê thảm như chế độ toàn trị. Chủ nghĩa CS, và những trại cải tạo của nó, là thử nghiệm tối hậu về đạo đức con người. (Tzvetan Todorov). Note: Mấy bài viết, như bài trên, khi viết, cũng lâu lắm rồi, Gấu vẫn nghĩ những tên như tên Tường này, vẫn còn chút…. nhân tính. Cũng thế, là với tên BL. Chúng không hiểu ra là, giả như tên HNPT này, còn được biêu riếu, là hắn còn có gì đó, để được tha thứ. Cái tên ăn trộm vịt, trong Mất Vịt Không Chửi, chỉ mong được bà hàng xóm chửi, để lông vịt trên người rụng đi, để được lại làm người. Tên HPNT, này, khi trả lời phỏng vấn, vẫn khăng khăng, lúc đó tôi ở trên rừng. Tếu thế! Gấu đã từng lèm bèm, giả như không có lũ nằm cùng, có thể Miền Nam còn. Nhưng nói chuyện “giả như", thì cũng như, mong cho cái mũi của nàng Cleopatra dài thêm 1 chút nữa, hà, hà! Mất Vịt Không "Chưởi" DTH, mất vịt, ra đầu ngõ Paris, chửi VC! http://www.tanvien.net/Ghi_1/dinh_cao_choi_loi.html Oui sait de quoi hier sera fait? A l'est de l'ancien rideau de fer Oublier le communisme? Par Sophie Cœuré Le système communiste avait confisqué le passé. Redoutable épreuve, pour les nouvelles démocraties, que de renouer le fil de l'histoire, sans rouvrir les plaies ni céder à la tentation de l'amnésie. VC tịch thu quá khứ! Thử thách mới đáng sợ làm sao: Làm sao nối lại được sợi dây lịch sử, mà không cần mở banh những vết thương, và không lạc vào vườn quên lãng? Giải thưởng Goncourt 1997 của Pháp về tay một nhà văn chuyên môn “bắt chước” người khác: Marguerite Duraille, tức Patrick Rambaud. Marguerite Duraille, là từ Marguerite Duras, một nhà văn nữ nổi tiếng của Pháp. Tác phẩm của ông vua ăn trộm này cũng từ Duras: Mururoa mon amour (Hiroshima mon amour). Chúng ta tự hỏi, chuyện “mô phỏng” trong văn chương, là do quá say mê thần tượng, hay là do thiếu khả năng sáng tạo. Dù thế nào, thì đây cũng là một dòng văn chương hoàn toàn riêng lẻ, với những đại gia như De Reboux, Eco... Một trong những cuốn sách của Eco, riêng tựa đề thôi, đã là một xúc phạm tới những đầu óc nghiêm túc: Làm thế nào dạo chơi với một chú cá hồi. Tác phẩm nổi tiếng của nhà văn này, Tên của bông hồng, là một món dựa mận, nào Conan Doyle, Borges, cùng với cả lô tác giả thời trung cổ. Mộc tồn hai lửa mới ngon, dân nhậu chúng ta đã có kinh nghiệm về chuyện này rồi. Nội từ mộc tồn không thôi,  là đã trải qua mấy kiếp mô phỏng; mộc tồn=cây còn= con cầy. Đây là một câu chuyện nghiêm túc: Những giáo sư trường Mỹ Nghệ, khi bắt học trò tới cọp dẽ những họa phẩm tại Louvre, tại Sorbonne, đã coi mô phỏng là bài tập bắt buộc, không thể thay thế được. Nhiều nhà văn, trước khi nhẩy xuống nước, đã phải học bơi ở những tiền bối.  Trước khi vào trận với “Đi tìm”, Proust đã tam kiến thảo lư hàng lô Khổng Minh. Đề tài mà ông quan tâm: một chuyện ăn trộm (escroquerie) làm say mê dư luận. Và ông đã thử kể, cùng một câu chuyện, bằng 9 cây viết khác nhau: Renan, Sainte-Beuve, anh em nhà Goncourt, Michelet, Saint-Simon, Balzac... Trong khi hì hục mô phỏng như vậy, ông trở thành ngang hàng với họ. Patrick Rambaud, Goncourt 1997 với cuốn Trận đánh, La Bataille (nhà xb Grasset), rất say mê mấy trò mô phỏng của bậc đàn anh Proust. Trong một cuộc phỏng vấn dành cho tờ Đọc (Lire), ông phân biệt giữa mô phỏng (pastiche), và nhại (parodie). Giữa say mê, ngưỡng mộ, và chế nhạo.  Cùng với chế nhạo là sự độc ác, ở một mức độ nào đó. Là một độc giả trung thành của Reboux và Muller, qua cuốn Phỏng theo... (A la manière de...), ông tự hỏi, liệu có thể tái tạo kinh nghiệm này với những tác giả đồng thời. Và sau đó, với sự cộng tác của một người bạn, chừng 40 tác phẩm nhạo, nhại đã ra đời, như “Roland Barthes, dễ thôi” (R. Barthes sans peine); Francois Sagan: Một con tầu trong mắt em (nhại Một chút mặt trời trong nước lạnh). Simone de Beauvoir La Farce (Chuyện hề) des choses (La Force des choses). Rồi Aragon, de Gaulle, Phillipe Sollers, André Malraux... Những nạn nhân phản ứng ra sao? Họ đau, đau lắm. Nhiều người giận điên lên. Theo ông, kẻ bị nhại càng lớn đầu, càng dễ đập, niềm vui càng kéo dài. Thí dụ như M. Duras. Bà ta quá gồng mình, quá tự mãn đến nỗi, chẳng khó khăn gì, tôi có ngay hai tác phẩm: Virginie Q. và Mururoa mon amour, cùng ký tên M. Duraille. Ở Việt Nam, Xuân Sách cũng thật sắc sảo trong trò chơi mô phỏng mấy đàn anh văn nghệ. Nghe kể lại, có những bậc trước khi nhắm mắt, còn ân hận, không được ông chiếu cố! Đến đây, tôi lại nhớ đến nghệ thuật chửi, của mấy bà già nhà quê. Chửi cũng là một hình thức lập lại, những câu chửi có sẵn trong nhân gian, rồi thậm xưng, sáng tạo thêm. Trong những câu chuyện chửi tốt, có một, từ Liêu Trai, sau được Hiếu Chân mô phỏng. Đó là câu chuyện mất vịt không chửi. Đại khái như sau: một bà già nhà quê có một bầy vịt, cứ hao hụt dần. Nhưng chẳng bao giờ bà ra đầu ngõ, chổng mông, vén váy tố “mả cha, mả bố thằng nào, con nào bắt trộm của bà...”. Anh chàng hàng xóm khoái món thịt vịt luộc chấm mắm gừng, một bữa thức dậy, bỗng thấy lông vịt mọc lên, trước còn ít sau cứ thế lan khắp người! Hoảng quá, lên chùa, cầu cứu Phật. Phật nói, muốn hết bệnh, phải đến nhờ bà cụ mất vịt chửi cho! Chửi đến đâu, lông vịt rụng tới đó! Nhìn theo kiểu mô phỏng, “xỏ xiên” như vậy, chúng ta mới thấy giá trị của những lời “giải oan” của dòng văn chương “phản kháng”: giả sử không có những lời “chanh chua” của một Phạm Thị Hoài, thí dụ vậy, không hiểu lông vịt sẽ còn tràn lan tới đâu, trong thế giới toàn trị đó! Trường hợp của Xuân Sách, và những bài thơ của ông, khác với tác giả ăn giải Goncourt là vậy. Nhân đây cũng nên tụng thêm một vài lần, đôi ba vần thơ của ông. Về Chế Lan Viên: Điêu tàn ư? Đâu chỉ có điêu tàn Về Huy Cận: Các vị La hán chùa Tây phương Các vị gầy quá, còn tôi béo Năm xưa tôi hát vũ trụ ca Bây giờ tôi hát đất nở hoa Tôi hát chiến tranh như trẩy hội Không nên xấu hổ khi nói dối Việc gì mặt ủ với mày chau Trời mỗi ngày một sáng có sao đâu! Trang đầu cuốn tiểu thuyết Trận Đánh, là những lời đề tặng, cũng hơi khác thường: Gửi  Bà Pham Thi Tieu Hong với yêu thương, Cô Xuan với cảm mến, Ông de Balzac với những lời xin lỗi của tôi. Tại sao lại có những lời xin lỗi ở đây? Tác giả giải thích: "Tôi muốn dẫn các bạn tới tất cả những kinh tởm, tất cả những vẻ đẹp của chiến trường;  trận đánh của tôi, đó là trận Essling. Cuốn tiểu thuyết này, Balzac đã tính viết, ông nghĩ về nó, ông đi thăm những nơi chốn, gặp gỡ những nhân chứng, ghi chú. Ông tuyên bố ý định của mình, trong một lá thư dài, gửi bà Hanska, nhưng bị chi phối bởi cả ngàn dự án này nọ, ông chẳng bao giờ cho chúng ta được đọc cuốn sách đã ám ảnh ông. Tại sao Balzac muốn kể lại (trận đánh) Essling? Tại sao ông muốn đưa chúng ta tới ngưỡng cửa thành phố Vienne, vào năm 1809, cùng với Nã Phá Luân? Tại sao không phải (là những trận đánh khác): Marengo, Aboukir, Austerlitz, hay Wagram? Tại sao chỉ nội trong hai ngày trời tàn khốc này, khi con người chẳng còn ham muốn chém giết nhau, vậy mà con số nằm xuống cánh đồng lúa mì là 40 ngàn người? Để tìm hiểu, chỉ còn mỗi một cách là, đến lượt tôi vượt sông Danube, phi ngựa cùng Lames và Masséna, ngửi mùi lửa cháy, run sợ cùng những tiếng đại bác của quân Áo... Thoạt đầu, chỉ là một tra vấn, tiếp theo là tò mò, sau đó là ham muốn, và sau cùng, là một cần thiết." "Nào lên ngựa!" NQT Nhà báo Trần Hạnh vừa qua đời Note: Đọc 1 stt, trên FB một thân hữu, thì biết tin ông này qua đời. Đọc bài viết, thì có vẻ như là 1 tên Ngụy, vì cái phần học vấn cho thấy, rồi đọc cái phát biểu 1 tên nhà báo ở trong nước… “Trần Hạnh giỏi, nhiệt huyết, có nghề và là người Việt đầu tiên làm Trưởng ban Việt ngữ Đài BBC. Qua nói chuyện tôi biết Hạnh là nhà báo rất có tâm với Việt Nam.” Không thấy 1 tên Ngụy nào lên tiếng cả, tếu thế! Đây là cái kiểu viết lách của 1 lũ “bồi”, Hồng Mao, đầu óc chúng hư mẹ mất rồi, không có 1 chút công tâm nào khi viết, khi loan tin. Gấu nhớ là, có đọc đâu đó, 1 cái nhận xét, cũng 1 hình ảnh, mà nếu nó được đăng trên báo Ngụy, thí dụ, thì ý nghĩa khác, nếu nó được báo VC đăng, ý nghĩa khác, dù không có lời bàn Mao Tôn Cương, gì hết. Như vậy, là me-xừ Trần Hạnh này, cũng gốc Ngụy, bị Bi Bi Xèo cho về vườn, thay bằng 1 lũ vô học, không biết 1 chút ứng xử có tí văn minh - thí dụ như, len lét sửa lỗi, do dốt nát, viết sai, không hề cám ơn độc giả chỉ cho thấy? Thư Tình nơi Sofa Cali 2012 With H/A   A Place in the Country HUẾ HUE IS A pleasant little town with something of the leisurely air of a cathedral city in the West of England, and though the capital of an empire it is not imposing. It is built on both sides of a wide river, crossed by a bridge, and the hotel is one of the worst in the world. It is extremely dirty, and the food is dreadful; but it is also a general store in which everything is provided that the colonist may want from camp equipment and guns, women's hats and men's reach-me-downs, to sardines, pate de foie gras, and Worcester sauce; so that the hungry traveler can make up with tinned goods for the inadequacy of the bill of fare. Here the inhabitants of the town come to drink their coffee and fine in the evening and the soldiers of the garrison to play billiards. The French have built themselves solid, rather showy houses without much regard for the climate or the environment; they look like the villas of retired grocers in the suburbs of Paris.     The French carry France to their colonies just as the English carry England to theirs, and the English, reproached for their insularity, can justly reply that in this matter they are no more singular than their neighbors. But not even the most superficial observer can fail to notice that there is a great difference in the manner in which these two nations behave towards the natives of the countries of which they have gained possession. The Frenchman has deep down in him a persuasion that all men are equal and that mankind is a brotherhood. He is slightly ashamed of it, and in case you should laugh at him makes haste to laugh at himself, but there it is, he cannot help it, he cannot prevent himself from feeling that the native, black, brown, or yellow, is of the same clay as himself, with the same loves, hates, pleasures and pains, and he cannot bring himself to treat him as though he belonged to a different species. Though he will brook no encroachment on his authority and deals firmly with any attempt the native may make to lighten his yoke, in the ordinary affairs of life he is friendly with him without condescension and benevolent without superiority. He inculcates in him his peculiar prejudices; Paris is the centre of the world, and the ambition of every young Annamite is to see it at least once in his life; you will hardly meet one who is not convinced that outside France there is neither art, literature, nor science. But the Frenchman will sit with the Annamite, eat with him, drink with him, and play with him. In the market place you will see the thrifty Frenchwoman with her basket on her arm jostling the Annamite housekeeper and bargaining just as fiercely. No one likes having another take possession of his house, even though he conducts it more efficiently and keeps it in better repair that ever he could himself; he does not want to live in the attics even though his master has installed a lift for him to reach them; and I do not suppose the Annamites like it any more than the Burmese that strangers hold their country. But I should say that whereas the Burmese only respect the English, the Annamites admire the French. When in course of time these peoples inevitably regain their freedom it will be curious to see which of these emotions has borne the better fruit.     The Annamites are a pleasant people to look at, very small, with yellow flat faces and bright dark eyes, and they look very spruce in their clothes. The poor wear brown of the color of rich earth, a long tunic slit up the sides, and trousers, with a girdle of apple green or orange round their waists; and on their heads a large flat straw hat or a small black turban with very regular folds. The well-to-do wear the same neat turban, with white trousers, a black silk tunic, and over this sometimes a black lace coat. It is a costume of great elegance.     But though in all these lands the clothes the people wear attract our eyes because they are peculiar, in each everyone is dressed very much alike; it is a uniform they wear, picturesque often and always suitable to the climate, but it allows little opportunity for individual taste; and I could not but think it must amaze the native of an Eastern country visiting Europe to observe the bewildering and vivid variety of costume that surrounds him. An Oriental crowd is like a bed of daffodils at a market gardener's, brilliant but monotonous; but an English crowd, for instance that which you see through a faint veil of smoke when you look down from above on the floor of a promenade concert, is like a nosegay of every kind of flower. Nowhere in the East will you see costumes so gay and multifarious as on a fine day in Piccadilly. The diversity is prodigious. Soldiers, sailors, policemen, postmen, messenger boys; men in tail coats and top hats, in lounge suits and bowlers, men in plus fours and caps, women in silk and cloth and velvet, in all the colors, and in hats of this shape and that. And besides this there are the clothes worn on different occasions and to pursue different sports, the clothes servants wear, and workmen, jockeys, huntsmen, and courtiers. I fancy the Annamite will return to Hue and think his fellow countrymen dress very dully. Somerset Maugham: The Skeptical Romancer