Noel

Star of
the Nativity
 

In the cold season, in a locality accustomed to heat more than
to cold, to horizontality more than to a mountain,
a child was born in a cave in order to save the world;
it blew as only in deserts in winter it blows, athwart. 

To Him, all things seemed enormous: His mother's breast, the steam
out of the ox's nostrils, Caspar, Balthazar, Melchior-the team
of Magi, their presents heaped by the door, ajar.
He was but a dot, and a dot was the star. 

Keenly, without blinking, through pallid, stray
clouds, upon the child in the manger, from far away-
from the depth of the universe, from its opposite end-
the star was looking into the cave. And that was the Father's stare.

                                                                                December 1987 

Joseph Brodsky: So Forth 

Đêm Thánh Vô Cùng

Vào một mùa lạnh, tại một miền đất quen với nóng nhiều hơn là lạnh
quen với đồng bằng hơn là núi non,
một đứa bé sinh ra trong một hang cỏ, để cứu vớt thế giới ;
gió thổi như nó chỉ thổi ở trong những sa mạc vào mùa đông, từ bên này qua tới bên kia.

Với Cậu Bé, mọi thứ, mọi vật có vẻ như thật lớn lao: vú mẹ, làn hơi từ
mũi con bò, Caspar, Caspar, Balthazar, Melchior – toán Magi, những quà tặng của họ thì chồng ở bên cửa, hé mở.
Cậu Bé chỉ như một điểm. và một điểm là ngôi sao.

Hào hứng, không chớp mắt, qua những
đám mây xanh xao, lạc lõng, ở phía bên trên đứa bé ở trong máng cỏ, xa thật xa -
từ chốn sâu thẳm của vũ trụ, từ phía tận cùng đối nghịch -
ngôi sao chăm chú nhìn vào trong hang. Và đó là cái nhìn của Vì Cha

Christ on the Cross

Christ on the cross; his feet touch the earth.
The three crosses are of the same height.
Christ is not in the middle. He is just the third.
The black beard grazes his chest.
His face is not the one seen in engravings.
It is severe, Jewish. I do not see it
And I will keep on searching for it
until my last step on earth.
The fractured man suffers and says nothing.
The crown of thorns tortures him.
He does not hear the jeers of the crowd
that has seen him in agony so many times,
his or another's, it makes no difference.
Christ on the cross. Chaotically
he thinks about the kingdom that perhaps awaits him,
he thinks about the woman who was not his.
He is not able to perceive theology,
the indecipherable Trinity, the Gnostics,
the cathedrals, Occam's Razor,
the purple, the miter, the liturgy,
Guthrum's conversion by the sword,
the Inquisition, the blood of the martyrs,
the savage Crusades, Joan of Arc,
the Vatican casting its blessing over armies.
He knows that he is not a God and that he is a man
who dies with the day. It makes no difference.
What he does feel is the hard iron of the nails.
He is not a Roman, not a Greek. He whimpers.
He has left us some splendid metaphors
and a doctrine of forgiveness that can
do away with the past. (That phrase was
written by an Irishman in prison.)
The soul searches for its end, hurriedly.
Night has fallen. He has died now.
A fly crawls over the still flesh.
Of what use is it to me that this man has suffered,
if I am suffering now?

Kyoto. 1984
-A.C.
J.L. Borges: Selected Poems, ed Penguin. 

Chúa trên Thập Tự

Chúa trên thập tự, chân Người chạm đất
Ba cây thập tự cùng một chiều cao
Chúa không ở giữa
Người thứ ba
Chòm râu đen sượt qua ngực
Mặt không phải mặt, như được nhìn thấy trong những bức tượng tạc.
Khắc khổ, Do Thái. Tôi không nhìn.
Và tôi sẽ tiếp tục kiếm
Tới bước chân cuối cùng của mình trên mặt đất
Thân hình Người vỡ vụn, đau đớn nhưng không nói gì
Cái vòng gai tra tấn Người.
Người không nghe những lời chế nhạo của đám đông
Chúng nhìn thấy Người trong cơn thống khổ, hấp hối rất nhiều lần
Cơn thống khổ của Người, hay của một người nào khác thì cũng đâu có chi khác biệt.
Chúa trên Thập Tự. Hỗn độn
Người nghĩ về Vương Quốc đang đợi chờ Người
Người nghĩ về người đàn bà không phải của Người.
Người không thể cảm nhận thần học
Trinity không sao giải, the Gnostics,
The cathedrals, Occam’s Razor
the purple, the miter, the liturgy,
Cải đạo bằng gươm của Guthrum
Toà án dị giáo, máu của những kẻ tử đạo
Những cuộc Thập Tự Chinh tàn bạo, Joan of Arc
Điện Vatican chúc phúc những đạo quân của nó.
Người biết Người không phải là Chúa, chỉ là một người đàn ông
Người đàn ông này chết cùng với ngày này. Đâu có gì khác biệt.
Điều mà Người cảm thấy là mũi đinh sắt nặng
Người không phải La Mã. Không phải Hy Lạp. Người rên rỉ
Người để lại cho chúng ta một vài ẩn dụ thần sầu
Và một học thuyết về tha thứ
Nó có thể huỷ bỏ, triệt tiêu, làm thịt…  quá khứ
[Câu này được viết ra bởi 1 tay Ái nhĩ lan trong tù]
Linh hồn tìm kiếm sự tận cùng, hối hả.
Đêm xuống. Người chết vào lúc này.
Một con ruồi bò trên thịt tươi.
Ích chi đâu, với tôi, chuyện người đàn ông này đã đau khổ
Khi chính tôi đang đau khổ, vào lúc này?

Trong“Chống lại thơ không thể hiểu được, Against incomprehensible poetry”, Czeslaw Milosz viết:

Văn chương và nghệ thuật tách ra khỏi tinh thần Ky Tô, và tiến trình này từ từ, bắt đầu sớm sủa, vào lúc những nhà nhân học thời kỳ Phục Hưng khám phá ra những nhà thơ, triết gia cổ, đám này xúi họ xúm lại bảo vệ cái gọi là Lý Trí. Tiến trình này tiến nhanh khốc hại, là do sự hỗ trợ của sự xuất hiện của cái nhìn thế giới có tính khoa học của thế kỷ thứ 19. Cũng đúng thời kỳ này, thơ đụng những câu hỏi về ý nghĩa cuộc đời, đếch làm sao trả lời được! Trong cái móc nối này, nhà thơ đại diện hiển hách nhất đương thời của nó, là Samuel Beckett.

Literature and art have become separated from Christianity. This was a gradual process which began as early as when the Humanists of the Renaissance discovered the ancient poets and philosophers, which induced them to defend the laws of Reason. This process accelerated dramatically upon the appearance of the scientific worldview in the nineteenth century. At the same time, or, to be more precise, due to the same cause, poetry entered into territory where questions about the meaning of life find no answer, where the mind grapples with an absence of meaning. In this connection, the most representative contemporary poet is Samuel Beckett.
Czeslaw Milosz: “Against incomprehensible poetry”, trong “To Begin Where I Am”

Đây là 1 bài viết rất quan trọng, với riêng Czeslaw Milosz. Có thể nói, cả đời ông bị mắc míu với Ky Tô giáo, và những vấn đề mà nó gây ra đối với ông, đối với việc làm thơ của ông.
Trên TV dịch nhiều thơ, nhưng có lẽ đã đến lúc, dịch những bài viết quan trọng về thơ!
Gấu tính đi hai bài, của Czeslaw Milosz; một, viết về Oscar Milosz, người bà con, và cũng là Thầy của Czeslaw Milosz.
Và bài trên, “Chống lại thơ đếch hiểu được”.

Về Oscar Milosz, đã có bài của Kundera. 

L'INTOUCHABLE SOLITUDE D'UN ÉTRANGER (Oscar Milosz)

Giáng Sinh 2013

Toronto bị tuyết, bão, băng, khu Gấu mất điện mất 3 ngày.
Mới có lại, 11.27. AM 23.12.2013

Y chang Mậu Thân, Xề Gòn mất điện, ngồi chờ hỏa tiễn VC bay ngang qua đầu, viết Kiếp Khác:

Những ngày Mậu Thân căng thẳng, Đại Học đóng cửa, cô bạn về quê, nỗi nhớ bám riết vào da thịt thay cho cơn bàng hoàng khi cận kề cái chết theo từng cơn hấp hối của thành phố cùng với tiếng hỏa tiễn réo ngang đầu. Trong những giờ phút lặng câm nhìn bóng mình run rẩy cùng với những thảm bom B52 rải chung quanh thành phố, trong lúc cảm thấy còn sống sót, vẫn thường tự hỏi, phải yêu thương cô bạn một cách bình thường, giản dị như thế nào cho cân xứng với cuộc sống thảm thương như vậy...

---

Apollinaire: Zone
Bản dịch tiếng Anh của Beckett

Sáng nay tôi nhìn thấy 1 con phố thật đẹp mà tôi quên mất tên
Đây là con phố trẻ mà tôi là 1 thằng bé
Chúa chết Thứ Sáu và sống lại bữa Chúa Nhật

---

Date: Sun, 12 Sep 2010 16:48:26 -0700

Dear GNV,

How have you been? I hope you enjoy your vacation and take care.
Bac Gau oi, dung lien luy nhieu voi cay viet khac.
Enjoy your works, your life and family.
Your readers and your family need you and are more important.
Soon,

H/A

Take Care.
Merry Christmas to U and Family

Dec, 25, 2011

NQT