Các thiết chế (1) trường viết văn Nguyễn Du


Mar 7, 2019

Các thiết chế (1) trường viết văn Nguyễn Du

Không thể có một miêu tả tìm cách sát thực nếu không gộp vào đó các thiết chế. Xã hội con người có các thiết chế là điều cố hữu, bởi vì đó là những phóng chiếu của ý thức. Ba thiết chế (phóng chiếu) lớn nhất là bệnh viện (đi kèm với đó là nghĩa địa, và càng ngày càng lớn thêm vai trò của nhà dưỡng lão), trường học (đi kèm với đó là chuyện dạy dỗ) và tòa án (đi kèm với đó là nhà tù). Yếu tính của các thiết chế ấy là: sự giả dối. Roland Barthes nói: bảo rằng xã hội con người đạo đức giả thì quá tầm thường (bởi vì quá đúng, lúc nào cũng đúng).

Trong thế giới (hay được gọi là hiện đại) của chúng ta, còn cần kể thêm một thiết chế lớn và khét tiếng nữa: báo chí. Báo chí là sự giả dối ở dạng chuyển động, thậm chí nó là yếu tố đảm bảo cho dung lượng giả dối của xã hội không bao giờ bị vơi đi. Chẳng hạn, Tuổi trẻ là một tờ báo lá cải. Còn đâu là nơi tuyên truyền cho một tinh thần khoa học giả dối ở diện rộng: chính là tạp chí Tia sáng.

Nhưng chưa cần quan tâm đến các vấn đề (hơi) quá rộng, vì đằng nào chúng cũng tiếp tục (và liên tục) như thế, nếu đặt vấn đề hướng cái nhìn vào những thiết chế (văn hóa) kể từ cái mốc đã nói ởkia, Trường viết văn Nguyễn Du là một trong những gì không thể bỏ qua. (cũng có thể mở rộng cái nhìn vào một thiết chế không nhỏ khác, xem thêm ởkia và cả ởkia)

Dạy viết văn không phải đặc sản của các nước xã hội chủ nghĩa, nó là hiện tượng toàn cầu. Các cơ sở có chức năng đó - nhìn chung - tạo ra những nhân vật viết nên thứ văn chương học trò. Một ví dụ lớn, ngày nay: Yi Yunli, sản phẩm xuất chúng của hệ thống Iowa Creative Writing.

Nhìn nhận Trường viết văn Nguyễn Du ít nhất có thể đi theo hai hướng. Chẳng hạn, những gì mà quyển sách dưới đây (và những gì cùng dạng) thể hiện:


Liên quan chặt chẽ đến đó là một câu hỏi: thật ra Hoàng Ngọc Hiến đã làm gì?

Nhưng tôi muốn nhấn mạnh vào chiều ngược lại hơn. Tức là, phía của các học viên.

Chúng ta sẽ quay trở lại với thời khởi đầu của Trường viết văn Nguyễn Du, sáng tác của "Khóa 1" trong tập sách Dòng suối dân ca in năm 1984 dưới đây:



"Lời giới thiệu" in trong sách của Khái Vinh dưới đây hết sức quan trọng để biết một cách cụ thể về sự ra đời của Trường viết văn Nguyễn Du:




Mục lục các tác phẩm:


Trong đó, chỉ có hai nhân vật thực sự đáng quan tâm: Hữu Thỉnh




Dương Thu Hương






NB. đã tiếp tục "một Xứ Phi Lai nữa" và "Trong lúc đọc Lukács (3) văn chương Đức"

Comments

Popular posts from this blog

30.4.2015

Nguyễn Ngọc Tư