Xử VC
- Hai vợ chồng tướng Nguyễn Ngọc Loan tại nhà hàng của mình ở thị trấn Burke, bang Virginia, vùng ngoại ô Washington, năm 1976
BURKE, Va., April 28, 1976--HIS WAY OF LIFE HAS CHANGED--Nguyen Ngoc Loan who became internationally known because of a photograph in which he was pictured shooting a prisoner to death at point-blank range on Saigon street eight years ago when he was national police chief in South Vietnam, is shown in restaurant he helps manage in Burke, a Washington suburb. Loan’s restaurant serves hamburgers and pizza along with some Vietnamese food. Woman is Mrs. Loan. (AP Wirephoto from Newsweek magazine).
BURKE, Va., Ngày 28 tháng 4 năm 1976 - CÁCH SỐNG CỦA ÔNG ẤY ĐÃ THAY ĐỔI - Nguyễn Ngọc Loan, người được biết đến trên toàn thế giới vì một bức ảnh trong đó ông được chụp lúc bắn chết một tù nhân ngay trước mũi súng trên đường phố Sài Gòn tám năm trước đây khi ông là Chỉ huy trưởng Cảnh Sát Quốc Gia ở Nam Việt Nam, được thấy trong nhà hàng ông giúp quản lý ở Burke, thuộc vùng ngoại ô Washington. Nhà hàng của ông Loan phục vụ bánh mì kẹp thịt và pizza cùng với một số món ăn Việt Nam. Người phụ nữ là bà Loan. (AP Wirephoto từ tạp chí Newsweek).
Cuộc sống của Nguyễn Ngọc Loan sau chiến tranh
Bức ảnh "Vụ hành quyết tại Saigon" của Eddie Adams đã đi vào vô số tờ báo trên khắp thế giới, bị loại bỏ hết bối cảnh và được trình bày như một tội ác chiến tranh bị ghi lại trên phim. Không biết "nạn nhân" là ai hay tại sao anh ta bị bắn, công chúng bị bỏ mặc để cho rằng anh ta chỉ là một thường dân ngẫu nhiên bị giết bởi một kẻ tàn bạo khát máu.
Sự cuồng nộ đã đến tận Australia, nơi Nguyễn Ngọc Loan đang nghỉ ngơi sau khi chân ông được phẫu thuật. Sự phản đối của công chúng về bức ảnh đã khiến một bệnh viện ở Úc từ chối điều trị cho ông, sau đó ông tới Mỹ để hồi phục. Năm 1975, ông rời Nam Việt Nam vĩnh viễn, vài ngày trước khi đất nước mà ông phục vụ bị quân đội Bắc Việt tràn ngập.
Loan chuyển đến Hoa Kỳ và mở một nhà hàng pizza ở Virginia.
Khi có thông tin về ông ta là ai, những người dân địa phương, mà hầu hết họ không biết gì về bối cảnh của bức ảnh hay Loan là loại người như thế nào, đã bắt đầu gây rắc rối cho ông ta. Mọi người dồn ép gây sự với Loan tại nhà hàng của ông ta và đe dọa tính mạng ông. Nhiều người đã chọn cách phá hoại việc kinh doanh của ông và để lại những tin nhắn đe dọa trên vách tường phòng vệ sinh của ông ta.
Nguyễn Ngọc Loan đã đóng cửa nhà hàng của mình vào năm 1991 và qua đời vì bệnh ung thư vào năm 1998. Ông hưởng thọ 67 tuổi.
----------------------
After The War For Nguyễn Ngọc Loan
Eddie Adams’ “Saigon Execution” photo made its way into countless papers around the world, stripped of context and presented as a war crime caught on film. Without knowing who the “victim” was or why he was shot, the public was left to assume that he was just a random civilian being murdered by a bloodthirsty sadist.
The furor reached all the way to Australia, where Nguyễn Ngọc Loan was convalescing after his amputation. Public outcry over the picture led an Australian hospital to refuse him treatment, whereupon he traveled to America to recover. In 1975, he left South Vietnam for good, a few days before the country he had served was overrun by the North Vietnamese Army.
Loan relocated to the United States and opened a pizza restaurant in Virginia.
When word got around about who he was, local people, most of whom knew nothing at all about the context for the picture or what kind of person General Loan was, started making trouble for him. People accosted Loan in his restaurant and threatened his life. Many chose to vandalize his business and leave threatening messages on the stall in his bathroom.
Nguyễn Ngọc Loan closed his restaurant in 1991 and died of cancer in 1998. He was 67 years old.
Source:
The Story Behind Eddie Adams’ Iconic “Saigon Execution” Photo
By Richard Stockton
Published May 4, 2017
allthatsinteresting.com/saigon-execution
https://www.flickr.com/…/134764…/49779274881/in/photostream/ - Nguyên Thanh Bà Loan đẹp quá.
- Thiếu Khanh Bức anh đó là viên đạn bắn chết một người đáng sống. Đó mới là một tội ác thực sự.
- Manh Tuong Nguyen Cảm phục Ông đã giữ im lặng không cải chính cho mình những “ đồn thổi “ ác độc, sau đó chính tay phóng viên chụp bức ảnh đoạt giải Pulistzer ,sau bao năm lương tâm cắn rứt đã lên tiếng “ ân hận “ minh bạch cho cả thế giới biết “ sự thật “ của sự việc lâu nay không ai “ hiểu rõ “ …!!
By Ocean
Vuong
Ocean Vuong
is a Vietnamese-born poet. His first collection, “Night Sky with Exit
Wounds,”
is due out next year.
Note: Trên Tin Văn đã giới
thiệu Ocean Vuong, qua bài thơ xử VC
After the infamous 1968
photograph of a Viet Cong officer executed by South Vietnam's
national police
chief.
What hurts the most
is not how death
is made permanent
by the cameras flash
the irony of sunlight
on gunmetal
but the hand gripping the pistol
is a yellow hand,
and the face squinting
behind the barrel
a yellow face.
is not how death
is made permanent
by the cameras flash
the irony of sunlight
on gunmetal
but the hand gripping the pistol
is a yellow hand,
and the face squinting
behind the barrel
a yellow face.
Like all photographs this one
fails
to reveal the picture.
Like where the bullet
entered his skull
the phantom of a rose
leapt into light, or how
after smoke cleared
from behind the fool
with blood on his cheek
and the dead dog by his feet
to reveal the picture.
Like where the bullet
entered his skull
the phantom of a rose
leapt into light, or how
after smoke cleared
from behind the fool
with blood on his cheek
and the dead dog by his feet
a white man
was lighting a cigarette.
was lighting a cigarette.
ASIA LITERARY REVIEW
SUMMER 2010
SUMMER 2010
Xử VC
 | ||||
The Saigon Execution
October 2004
|
 |
|||
London, Sept. 19,
2004 - Editing film could be a dreary business, but on that day, 36
years ago - the second day of the communist attacks into the very
centers of South Vietnam's cities - I felt as though I had won the
jackpot of a lottery.
Running my Nikon eyeball quickly over a roll of black-and-white film
from Eddie Adams, I saw what I had never seen before on the lightbox of
my Saigon editing desk: The perfect newspicture - the perfectly framed
and exposed "frozen moment" of an event which I felt instantly would
become representative of the brutality of the Vietnam War.
The 12 or 14 negatives on that single roll of film, culminating in the
moment of death for a Viet Cong, propelled Eddie Adams into lifelong
fame. The photo of the execution at the hands of Vietnam's police chief,
Lt. Colonel Nguyen Ngoc Loan, at noon on Feb. 1, 1968 has reached
beyond the history of the Indochina War - it stands today for the
brutality of our last century.
Eddie was after more than just good day-to-day newsphoto coverage of the
war. He was after the perfect, meaningful photograph expressing the
frustrations, the bravery, the suffering of the war - all expressed in
one image. He had tried for three years, on countless military
operations - and would become very moody and depressed when it did not
work out perfectly. New York headquarters was happy with his work - but
Eddie wasn't. Until Feb. 1, 1968. "I got what I came to Vietnam for," he
told somebody in the office.
I found myself in the role of editor and coordinator during the Tet
Offensive. Six weeks earlier, shrapnel from a rocket- propelled grenade
had ripped into my legs and I could not walk unaided beyond the
fourth-floor office of The AP in Saigon. I had dodged evacuation to a
hospital in Hong Kong or Honolulu - and I was delighted with my good
luck in being able to edit the AP photo report of the Tet Offensive,
which brought the Vietnam story back onto the front pages of the world
press for many weeks.
The first 24 hours of the Tet Offensive were confusing. Vietcong had
penetrated the city and were fighting inside the grounds of the U.S.
embassy a few blocks away from the AP office. Eddie concentrated on that
action on day one. Vietnamese photographers living across the city
reported that Vietcong were fighting in their districts. It was not a
time to venture out to find them. Most photos of this first day came
from Vietnamese cruising the city on their motorbikes - including a
14-year-old boy photographer, Lo Hung, moving about on a bicycle and
bringing back his films every few hours. Another youngster was Huynh
Cong Ut, then 18, who was endearingly called Nick Ut by Eddie Adams.
But at the time, Eddie did not like the "kids'" competition.
On day two, news reports came in of fighting around a Buddhist pagoda
(known for the monks' opposition to the government) in an area where
Saigon becomes Cholon, the Chinese section of the capital. Eddie teamed
up with one of NBC's most experienced cameramen - NBC was an office
neighbor of AP and tips and transport were often shared. Eddie and Vo
Su were driven slowly towards the area where fighting was reported, then
walked when they found the streets had become abandoned and litter from
a fight was visible.
The pagoda occupied by Viet Cong had been recaptured by Vietnamese marines. Hearing shots, they moved towards the action.
From a later interview Hal Buell, then Eddie's boss in New York, reconstructed what happened next.
He wrote: "Adams watched as two Vietnamese soldiers pulled a prisoner
out of a doorway at the end of the street. The soldiers then pushed and
pulled what appeared to be a Viet Cong in a plaid shirt, his arms tied
behind his back. They escorted the man toward the spot where Adams and
Vo Su were located.
"Eddie Adams said, 'I just followed the three of them as they walked
towards us, making an occasional picture. When they were close - maybe
five feet away - the soldiers stopped and backed away. I saw a man walk
into my camera viewfinder from the left. He took a pistol out of his
holster and raised it. I had no idea he would shoot. It was common to
hold a pistol to the head of prisoners during questioning. So I prepared
to make that picture - the threat, the interrogation. But it didn't
happen. The man just pulled a pistol out of his holster, raised it to
the VC's head and shot him in the temple. I made a picture at the same
time.'
"The prisoner fell to the pavement, blood gushing," Buell wrote, quoting
Eddie. "After a few more pictures of the dead man, Adams left."
The shooter was later identified as Lt. Colonel Nguyen Ngoc Loan, police
chief of South Vietnam. Adams said he walked up to him and said, "They
killed many of my people, and yours, too" and then just walked away.
Typewriters stopped clattering for a few moments when the first
transmission prints emerged from the darkroom. Peter Arnett, who had
just come back from "the town that had to be destroyed to save it," got
ready to interview Eddie.
Eddie had made a stop at his hotel, then meandered slowly into the
office, as was his habit. He hid his excitement under a cloak of slight,
feigned boredom - but headed straight to the editing lightdesk. Yes, I
had selected the right first four pictures - but Eddie wasn't happy. Of
course, like all of us, he wanted the whole sequence radioed out to the
world to tell the full story. He had to wait for another day - in those
days it took 20 minutes to transmit a single photo, which often had to
be repeated - and the single radiotelephone circuit to Paris, shared
with UPI, was closing down after three hours. AP's radiophoto operator,
Tran von Hung, already had gone to sleep beneath his transmitter because
of the curfew and continued fighting.
But all of Eddie's pictures, the full sequence of the incident, were
finally sent to the world by radiophoto. "They made it for the PMs," we
said in those days.
The days after Adams' execution photo, Vietnamese photographers competed
with a whole horror scenario of similar events. AP's Le Ngoc Cung came
up with a heartbreaking sequence showing a South Vietnamese soldier
sharing a sandwich and water from a canteen with a Vietcong prisoner.
The last pictures show how he shot him.
Dang Van Phuoc, also roaming the city for AP, had photos of diehard Vietcong dragged from the ruins and then summarily shot.
No pardons were given, and the photos showed that for days.
The stories surrounding the victim in Eddie Adams' execution photo
differed. Lt. Colonel Loan had said that the man had killed many South
Vietnamese and even Americans. Vietnamese photographers said that he was
a traitor, working for both sides - the Vietcong and the South
Vietnamese police. Others said he was a small-time Vietcong who had put
on a fresh shirt hoping to slip away.
Thirty-two years later, I met his widow, who still lived in their home
in a southern Saigon suburb and mourned him. In a corner of the living
room, behind plastic flowers, was a heavily retouched photograph of
Nguyen Van Lam, who, as a Viet Cong, had the "secret name" (alias) Bay
Lap. Yes, he had been a member of the National Liberation Front, the
Vietcong. He just disappeared shortly before the Tet Offensive, and
never came back.
Eddie Adams' photograph made him a martyr, but, no, she does not have
and does not want to see the photograph of her husband's death. She will
mourn Nguyen Van Lam until his body is found, she said in 2000, when
the Vietnam government celebrated the 25th anniversary of the end of the
war.
General Nguyen Ngoc Loan continued to take the fight to the Vietcong
and, despite his notoriety after the execution, U.S. commanders and
newsmen who knew him respected him for his bravery and determination.
Eddie Adams felt that his famous photo unfairly maligned Loan, who lived
in Virginia after the war and died in 1998.
The next time I saw a photograph of Nguyen Ngoc Loan, then promoted to
Brigadier General, was during the "Mini-Tet" Offensive in May 1968.
Vietcong had again reached the inner ring of the city and were fighting
at the bridge that connects the district of Gia Dinh with Saigon. Brig.
Gen. Loan had led a charge of South Vietnamese troops across the bridge
when a machine gun ripped his leg off. The photograph showed the burly,
rugby-sized Australian war correspondent, Pat Burgess, carrying the
bleeding general back to his lines. Pat Burgess died a few years after
the war of a painful sclerosis of the nervous system, similar to the
type which ended Eddie Adams' life.
I am certain that even back in Vietnam, Eddie was already dreaming of
his workshops for young photographers, which have now become his legacy.
He loved young Nick Ut, whose brother, Huynh Cong La (Thanh My), had
died photographing for the AP in 1965. And he admired the art and
sensitivity of Henri Huet, whom he helped to bring over to The AP from
UPI in 1965.
It was these two great photographers and close friends who made me feel
like a lottery winner twice over again when I edited their film: Henri
Huet with his moving sequence of a wounded medic aiding others wounded
in battle (1967) and, of course, Nick Ut and his "napalm girl," Kim
Phuc, in 1972.
Henri died in 1971 in the flames of a helicopter. Nick Ut mourns Eddie in Los Angeles.
Eddie Adams, Henri Huet and Nick Ut wrote our history with perfect, singular newsphotos.
© Horst Faas
|
||||
Back to October 2004 Contents
 |
→ October 2004 Contents → Tribute to Eddie Adams → Feature Tribute
|
Câu chuyện về
anh VC bị làm thịt trong bức hình của Eddie xem ra cũng nhiêu khê:
Tướng Loan
biểu, hắn giết nhiều người Miền Nam, và
cả Mẽo nữa. Đám nhiếp ảnh viên Mít nói, hắn là 1 tên phản bội, hai
mang, vừa làm
cho VC, vừa làm cho Cảnh Sát Quốc Gia. Những người khác thì nói, anh ta
là VC,
thứ tép riu, vừa mặc 1 cái áo sơ mi ca rô mới tinh, tính lặn…
32 năm sau tôi gặp bà vợ góa của anh, vẫn sống trong căn nhà ngoại ô phía Nam Sài Gòn, và tưởng nhớ chồng. Tại một góc phòng khách, đằng sau mớ hoa ni lông, là bức hình của Nguyễn Văn Lắm, một người, bởi vì là VC nên cũng có nick [như Sáu Dân, như Ba Dzũng, thí dụ], và bí danh của anh là Bẩy Lốp. Đúng, anh ta là thành viên của MTGP, tức VC, và chỉ mới biến mất khỏi gia đình trước Cú Mậu Thân, và chẳng hề trở về.
Bức hình của Eddie làm anh ta trở thành kẻ tuẫn đạo, nhưng không, không, bà vợ chẳng có, và chẳng hề muốn có, bức hình anh bị Loan xử. Bả sẽ tưởng nhớ chồng cho tới khi xác của chồng được tìm thấy, bà thố lộ như thế, vào năm 2000, khi VC ăn mừng 25 ăn cướp Miền Nam.
[Bản dịch không đúng theo bản tiếng Anh, có tí lệch pha, sorry]
32 năm sau tôi gặp bà vợ góa của anh, vẫn sống trong căn nhà ngoại ô phía Nam Sài Gòn, và tưởng nhớ chồng. Tại một góc phòng khách, đằng sau mớ hoa ni lông, là bức hình của Nguyễn Văn Lắm, một người, bởi vì là VC nên cũng có nick [như Sáu Dân, như Ba Dzũng, thí dụ], và bí danh của anh là Bẩy Lốp. Đúng, anh ta là thành viên của MTGP, tức VC, và chỉ mới biến mất khỏi gia đình trước Cú Mậu Thân, và chẳng hề trở về.
Bức hình của Eddie làm anh ta trở thành kẻ tuẫn đạo, nhưng không, không, bà vợ chẳng có, và chẳng hề muốn có, bức hình anh bị Loan xử. Bả sẽ tưởng nhớ chồng cho tới khi xác của chồng được tìm thấy, bà thố lộ như thế, vào năm 2000, khi VC ăn mừng 25 ăn cướp Miền Nam.
[Bản dịch không đúng theo bản tiếng Anh, có tí lệch pha, sorry]
Ui chao, đọc,
sao lại nhớ đến ông già Gấu. Cũng biến mất đúng dịp Tết 1945, đầu Cách
Mạng VC,
và cũng chẳng bao giờ trở về!
*
*
…. in those
days it took 20 minutes to transmit a single photo, which often had to
be
repeated - and the single radiotelephone circuit to Paris, shared with
UPI, was
closing down after three hours. AP's radiophoto operator, Tran von
Hung,
already had gone to sleep beneath his transmitter because of the curfew
and
continued fighting.
Horst Faas
Horst Faas
[Vào những
ngày đó, phải mất 20 phút để chuyển chỉ
một
tấm hình, và thường phải lập lại – và chỉ một mạch vô tuyến điện thoại
đi
Paris, chia với UPI, và đang đóng cửa tiệm sau 3 giờ. Chuyên viên
chuyển hình vô
tuyến của AP, Tran von Hung, [Trần Văn Hưng] đã ngủ bên cạnh máy chuyển
hình bởi
vì giới nghiêm và trận chiến tiếp tục.]
Note: Một tấm
hình, khi chuyển bằng VTD, mất đúng 15 phút, [không phải 20 phút], thời
gian
quét bức hình, bao kín cái rouleau máy gửi hình. Vì chuyển bằng mạch
được sử dụng
cho điện thoại viễn liên, nên coi như là 1 cuộc nói chuyện kéo dài 15
phút, khi
tính tiền. Vì là vô tuyến, sử dụng làn sóng ngắn [short waves, như
những đài
VOA, BBC hồi đó], cho nên phụ thuộc điều kiện thời tiết. Một cái hình
bị nhiễu
quá, khi in ra đầy sọc, thì phải lập lại. Có khi chỉ 1 bức hình mà phải
lập lại
tới ba, bốn lần. Chị Linh, nữ điện thoại mạch Sài Gòn – Paris được ông
Trưởng
Đài giao cho trách nhiệm kiểm tra, tính tiền, vố sổ kế toán, nhưng vì
tin tưởng
GCC [UPI] và ông Hưng [AP] nên để cả hai muốn ghi bao nhiêu phút thì
ghi, khi
chấm dứt 1 cas gửi. Những lần lập đi lập lại quá ba, tới bốn, hoặc hơn
nữa,
thì cả hai AP/UPI đều đồng ý với nhau, chỉ tính ba, hoặc hai, nếu bữa
đó, chất
lượng quá tệ.
Lần Gấu gửi tấm hình đám phóng viên báo chí thế giới, trên 10 mạng, ngồi xe Jeep lùn có gắn bảng PRESS, bị VC tóm được tại khu Chợ Thiếc, Chợ Lớn, chúng giữ rất lâu, chắc tính đem ra Bắc, hẳn thế, để khoe, nhưng cuối cùng, thua, chạy, chẳng biết ai ra lịnh, [có ai dám nhận đâu, Trần Bạch Đằng lắc đầu, đếch biết], tàn sát tập thể. Bữa đó, máy phát tín đặt tại khu Chí Hòa, bị hư, mà hư 1 cách thật là kỳ cục: Sóng phát ra OK, nhưng lâu lâu, mất, chỉ chừng một, hoặc hai giây đồng hồ!
Nói chuyện thì đâu có sao, nhưng gửi hình, là hư liền tù tì, vì mất đồng bộ giữa hai máy gửi và nhận. Gấu nhớ là bức hình 15 phút, gửi đi gửi lại không biết bao nhiêu lần, Tokyo vẫn trả lời, đếch được, mất “synchro” [thường, nhiễu mạnh quá cũng làm mất synchro]. Lần chót, Gấu vừa gửi vừa căn làn sóng phát, OK được đúng 15, thế là thoát!
Tay Faas, bữa sau, thấy tấm hình trên báo chí toàn thế giới, hỏi ông Hưng, biết được, bèn viết thư cho ông Tổng Giám Đốc Bưu Điện [Thầy Nguyễn Văn Điều, dậy GCC khi học trường Quốc Gia Bưu Điện], tố thằng “Jeune Technicien” UPI – anh ta đâu biết tên Gấu, biết cũng đếch gọi được - gửi hình trong giờ giới nghiêm, chuyện này cũng lèm bèm rồi.
Ông Hưng, trước là nhân viên Bưu Điện, sau bị sa thải, vì bị 1 đồng nghiệp tố ông là VC nằm vùng - Gấu biết tay tố ông - bị An Ninh bắt, giam giữ 1 thời gian, không có chứng cớ, thả, nhưng Bưu Điện bye bye.
Nhờ ông làm cho AP, cho nên khi UPI thiết lập mạch Radiophoto, sau AP ít lâu, Nguyễn Thành Tài, nhiếp ảnh viên UPI bèn giới thiệu GCC với họ. Cho tới nay, Gấu vẫn không hiểu được, tại làm sao mà anh giới thiệu Gấu, vì thực sự không quen biết, anh lên Đài thấy Gấu làm việc ở đó, bèn nói với UPI, thế mới lạ! Sau anh bị UPI sa thải, do ngụy tạo hình. Gấu cũng viết về chuyện này rồi.
Lần Gấu gửi tấm hình đám phóng viên báo chí thế giới, trên 10 mạng, ngồi xe Jeep lùn có gắn bảng PRESS, bị VC tóm được tại khu Chợ Thiếc, Chợ Lớn, chúng giữ rất lâu, chắc tính đem ra Bắc, hẳn thế, để khoe, nhưng cuối cùng, thua, chạy, chẳng biết ai ra lịnh, [có ai dám nhận đâu, Trần Bạch Đằng lắc đầu, đếch biết], tàn sát tập thể. Bữa đó, máy phát tín đặt tại khu Chí Hòa, bị hư, mà hư 1 cách thật là kỳ cục: Sóng phát ra OK, nhưng lâu lâu, mất, chỉ chừng một, hoặc hai giây đồng hồ!
Nói chuyện thì đâu có sao, nhưng gửi hình, là hư liền tù tì, vì mất đồng bộ giữa hai máy gửi và nhận. Gấu nhớ là bức hình 15 phút, gửi đi gửi lại không biết bao nhiêu lần, Tokyo vẫn trả lời, đếch được, mất “synchro” [thường, nhiễu mạnh quá cũng làm mất synchro]. Lần chót, Gấu vừa gửi vừa căn làn sóng phát, OK được đúng 15, thế là thoát!
Tay Faas, bữa sau, thấy tấm hình trên báo chí toàn thế giới, hỏi ông Hưng, biết được, bèn viết thư cho ông Tổng Giám Đốc Bưu Điện [Thầy Nguyễn Văn Điều, dậy GCC khi học trường Quốc Gia Bưu Điện], tố thằng “Jeune Technicien” UPI – anh ta đâu biết tên Gấu, biết cũng đếch gọi được - gửi hình trong giờ giới nghiêm, chuyện này cũng lèm bèm rồi.
Ông Hưng, trước là nhân viên Bưu Điện, sau bị sa thải, vì bị 1 đồng nghiệp tố ông là VC nằm vùng - Gấu biết tay tố ông - bị An Ninh bắt, giam giữ 1 thời gian, không có chứng cớ, thả, nhưng Bưu Điện bye bye.
Nhờ ông làm cho AP, cho nên khi UPI thiết lập mạch Radiophoto, sau AP ít lâu, Nguyễn Thành Tài, nhiếp ảnh viên UPI bèn giới thiệu GCC với họ. Cho tới nay, Gấu vẫn không hiểu được, tại làm sao mà anh giới thiệu Gấu, vì thực sự không quen biết, anh lên Đài thấy Gấu làm việc ở đó, bèn nói với UPI, thế mới lạ! Sau anh bị UPI sa thải, do ngụy tạo hình. Gấu cũng viết về chuyện này rồi.
1969
Những đêm trực
ở Đài, hoặc ngủ ngay sau khi đọc vớ vẩn một mẩu báo, một trang tiểu
thuyết,
nghe lơ đãng một điệu nhạc, một giọng hát, chập chờn theo khói thuốc
rồi ngủ
lúc nào không hay. Có khi ngủ luôn tới sáng. Đó là những đêm thành phố
may mắn
không bị pháo kích, tình hình chiến sự tương đối yên tĩnh. Nhưng hầu
như đêm
nào cũng bị dựng dậy. Khi thì nhân viên viễn ký hai hãng AP, UPI yêu
cầu chỉnh
lại tín hiệu. Hoặc đồng nghiệp trực Đài phát tín Phú Thọ nhắc đến giờ
thay đổi
tần số liên lạc. Có khi một đồng nghiệp Phi Luật Tân ở mãi Manila réo
chuông
máy viễn ký liên hồi, chỉ để hỏi thăm thời tiết Sài-gòn, tình trạng vợ
con gia
đình, hay nhờ dịch giùm một message bằng tiếng Pháp của hãng SITA than
phiền
nhân viên RCA Manila làm ăn cẩu thả. Một lần ngủ quá say dù đã cẩn thận
để điện
thoại ngay kế bên, và chỉ giật mình thức giấc khi nghe tiếng đập cửa ầm
ầm: Anh
chàng Mẽo trưởng phòng tin tức AP và nhân viên viễn ký, cũng đồng
nghiệp Bưu Điện
làm ngoài giờ cho hãng thông tấn ngoại quốc, một đỏ gay tức giận, một
lắc đầu
ái ngại, hình như vào lúc đó hai ông Thiệu Kỳ đang gặp tổng thống
Johnson tại đảo
Midway. Hôm sau bị ông Tổng Giám Đốc, cũng may còn là thầy dậy cũ khi
học trường
Quốc Gia Bưu Điện, gọi lên văn phòng giũa cho một trận. Bị nặng nhất là
trong Mậu
Thân đợt hai. Khoảng gần nửa đêm, UPI vớ được hình đặc biệt, bằng mọi
giá phải
chuyển ngay đi Tokyo: Chừng trên dưới một chục ký giả, phóng viên ngoại
quốc,
ngồi xe díp lùn có gắn bảng báo chí, Press, ở kính trước, không may bị
Việt Cộng
tóm được tại khu chợ Thiếc. Sau cùng là thảm sát. Người gục chết trên
vô lăng,
kẻ vắt nửa khúc đầu trên sàn xe, nửa khúc đuôi trên mặt lộ. Sau này,
khi cuộc
chiến nghiêng về phía Miền Bắc, dư luận thế giới hình như chỉ còn nhớ
cảnh tướng
Loan xử bắn tù binh ngay trên đường phố. Hôm sau, Horst Fass, trưởng
phòng hình
ảnh AP, thay vì gọi điện thoại than phiền với Trưởng Đài Vô Tuyến Điện
Thoại,
anh viết văn thư tố cáo gã chuyên viên trẻ, Jeune Technicien, nhân viên
Bưu Điện
làm cho UPI, đã gửi hình trong giờ giới nghiêm. Sau cùng mọi chuyện
cũng ổn thỏa,
vì ngay những ngày đầu biến cố Mậu Thân, khi hai bên đang tranh giành
từng viên
gạch, hoặc đánh cuộc xem tao Dù hay mày Biệt Động Thành, ai chết trước
tại Đài
Phát Thanh Sài-gòn ngay kế bên, khi đám quân cảnh Mỹ đang vật lộn tay
đôi với
Việt Cộng tại Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ cách đó cũng không xa, gã chuyên viên
trẻ do
nhà ở cạnh Đài, lại đúng đêm trực nên đã một mình "tử thủ", sau thêm
tay phóng viên AP được đám lính Dù, lính chiến xa mở vòng kẽm gai cho
vào bên
trong phòng tuyến. Gã chuyên viên trẻ đã chuyển hình cho AP, giùm ông
bạn già
trước cũng nhân viên Bưu Điện nhưng bị An Ninh Quân Đội cho đi nằm ấp
một thời
gian dài, khi được thả bị Bưu Điện cho về hưu non, do có kẻ tố cáo ông
là Việt
Cộng nằm vùng ngay từ hồi còn ông Diệm. Sự thực ông bị một đồng nghiệp
mưu hại
chỉ vì nhất định không vào đảng Cần Lao hay tham gia phong trào Cách
Mạng Quốc
Gia. Những ngày đầu tháng Tư, AP đề nghị cho cả gia đình ông đi Mỹ,
nhưng ông từ
chối.
Xử VC
Tôi sẽ không bao giờ gột nổi thiếu tướng Nguyễn Ngọc Loan trong bức hình nổi tiếng của Eddie Adams ra khỏi trí nhớ….
PTH
The stories
surrounding the victim in Eddie Adams' execution photo differed. Lt.
Colonel
Loan had said that the man had killed many South Vietnamese and even
Americans.
Vietnamese photographers said that he was a traitor, working for both
sides -
the Vietcong and the South Vietnamese police. Others said he was a
small-time
Vietcong who had put on a fresh shirt hoping to slip away.
Thirty-two
years later, I met his widow, who still lived in their home in a
southern
Saigon suburb and mourned him. In a corner of the living room, behind
plastic
flowers, was a heavily retouched photograph of Nguyen Van Lam, who, as
a Viet
Cong, had the "secret name" (alias) Bay Lap. Yes, he had been a
member of the National Liberation Front, the Vietcong. He just
disappeared
shortly before the Tet Offensive, and never came back.
Eddie Adams'
photograph made him a martyr, but, no, she does not have and does not
want to
see the photograph of her husband's death. She will mourn Nguyen Van
Lam until
his body is found, she said in 2000, when the Vietnam government
celebrated the
25th anniversary of the end of the war.
The Saigon
Execution
October 2004
by Horst Faas
October 2004
by Horst Faas
Câu chuyện về
anh VC bị làm thịt trong bức hình của Eddie xem ra cũng nhiêu khê:
Tướng Loan
biểu, hắn giết nhiều người Miền Nam, và
cả Mẽo nữa. Đám nhiếp ảnh viên Mít nói, hắn là 1 tên phản bội, hai
mang, vừa làm
cho VC, vừa làm cho Cảnh Sát Quốc Gia. Những người khác thì nói, anh ta
là VC,
thứ tép riu, vừa mặc 1 cái áo sơ mi ca rô mới tinh, tính lặn…
32 năm sau tôi gặp bà vợ góa của anh, vẫn sống trong căn nhà ngoại ô phía Nam Sài Gòn, và tưởng nhớ chồng. Tại một góc phòng khách, đằng sau mớ hoa ni lông, là bức hình của Nguyễn Văn Lắm, một người, bởi vì là VC nên cũng có nick [như Sáu Dân, như Ba Dzũng, thí dụ], và bí danh của anh là Bẩy Lốp. Đúng, anh ta là thành viên của MTGP, tức VC, và chỉ mới biến mất khỏi gia đình trước Cú Mậu Thân, và chẳng hề trở về.
Bức hình của Eddie làm anh ta trở thành kẻ tuẫn đạo, nhưng không, không, bà vợ chẳng có, và chẳng hề muốn có, bức hình anh bị Loan xử. Bả sẽ tưởng nhớ chồng cho tới khi xác của chồng được tìm thấy, bà thố lộ như thế, vào năm 2000, khi VC ăn mừng 25 ăn cướp Miền Nam.
[Bản dịch không đúng theo bản tiếng Anh, có tí lệch pha, sorry]
32 năm sau tôi gặp bà vợ góa của anh, vẫn sống trong căn nhà ngoại ô phía Nam Sài Gòn, và tưởng nhớ chồng. Tại một góc phòng khách, đằng sau mớ hoa ni lông, là bức hình của Nguyễn Văn Lắm, một người, bởi vì là VC nên cũng có nick [như Sáu Dân, như Ba Dzũng, thí dụ], và bí danh của anh là Bẩy Lốp. Đúng, anh ta là thành viên của MTGP, tức VC, và chỉ mới biến mất khỏi gia đình trước Cú Mậu Thân, và chẳng hề trở về.
Bức hình của Eddie làm anh ta trở thành kẻ tuẫn đạo, nhưng không, không, bà vợ chẳng có, và chẳng hề muốn có, bức hình anh bị Loan xử. Bả sẽ tưởng nhớ chồng cho tới khi xác của chồng được tìm thấy, bà thố lộ như thế, vào năm 2000, khi VC ăn mừng 25 ăn cướp Miền Nam.
[Bản dịch không đúng theo bản tiếng Anh, có tí lệch pha, sorry]
Ui chao, đọc,
sao lại nhớ đến ông già Gấu. Cũng biến mất đúng dịp Tết 1945, đầu Cách
Mạng VC,
và cũng chẳng bao giờ trở về!
Horst Faas,
nhiếp ảnh viên, đã từng là trưởng phòng hình ảnh AP, Sài Gòn, nay đã về
hưu, nhớ
lại cái ngày mà ông nhìn thấy bức hình được giải thưởng Pulitzer của
Eddie
Adams, nhiếp ảnh viên AP, chụp cảnh hành quyết 1 tay VC vào năm 1968
TheDigitalJournalist
TheDigitalJournalist
London,
Sept. 19, 2004 –
Biên tập
phim có thể là 1 công việc buồn nản, nhưng
vào cái ngày cách đây 36 năm –ngày thứ nhì của những cuộc tấn công của
VC vào
những khu trung tâm đông đúc của những thành phố Miền
Nam VN – tôi cảm thấy mình trúng lô độc đắc.
Theo dõi thật nhanh những thước phim của Eddie Adams trên cái máy Nikon của tôi, tôi thấy điều mà tôi chưa từng nhìn thấy, cái "giây phút đông lạnh" của 1 sự kiện mà tôi ngửi ra liền, đây rồi, cái giây phút trở thành “cái biểu tượng, cái đại diện, cái minh chứng, cái bằng chứng…” cho sự tàn bạo của cuộc chiến Việt Nam.
Cả 12, hoặc 14 tấm hình còn ở dạng âm bản, xoáy vào chỉ một tấm hình, chụp giây phút tới đỉnh của khoảnh khắc của cái chết của tên VC, đã đưa nhiếp ảnh gia, người chụp hình, người “ăn linh hồn” [chữ của Rushdie], Eddie Adams, vào vinh quang đời đời.
Bức hình chụp cuộc hành quyết 1 tên VC dưới đích tay Tướng Nguyễn Ngọc Loan, chỉ huy trưởng lực lượng Cảnh Sát Miền Nam, trưa ngày 1 Tháng Hai 1968, đã vượt quá lịch sử Cuộc Chiến Đông Dương – nó đứng riêng ra, vượt hẳn lên trên, vào những ngày này, như là đỉnh cao chói lọi của sự tàn bạo của thế kỷ vừa qua của chúng ta.
Theo dõi thật nhanh những thước phim của Eddie Adams trên cái máy Nikon của tôi, tôi thấy điều mà tôi chưa từng nhìn thấy, cái "giây phút đông lạnh" của 1 sự kiện mà tôi ngửi ra liền, đây rồi, cái giây phút trở thành “cái biểu tượng, cái đại diện, cái minh chứng, cái bằng chứng…” cho sự tàn bạo của cuộc chiến Việt Nam.
Cả 12, hoặc 14 tấm hình còn ở dạng âm bản, xoáy vào chỉ một tấm hình, chụp giây phút tới đỉnh của khoảnh khắc của cái chết của tên VC, đã đưa nhiếp ảnh gia, người chụp hình, người “ăn linh hồn” [chữ của Rushdie], Eddie Adams, vào vinh quang đời đời.
Bức hình chụp cuộc hành quyết 1 tên VC dưới đích tay Tướng Nguyễn Ngọc Loan, chỉ huy trưởng lực lượng Cảnh Sát Miền Nam, trưa ngày 1 Tháng Hai 1968, đã vượt quá lịch sử Cuộc Chiến Đông Dương – nó đứng riêng ra, vượt hẳn lên trên, vào những ngày này, như là đỉnh cao chói lọi của sự tàn bạo của thế kỷ vừa qua của chúng ta.
To
War with Eddie Adams
October 2004
by Peter Arnett
October 2004
by Peter Arnett
Outside
the AP and NBC offices near Lam Son Square, Vo Huynh and Ron Nessen of
NBC,
Eddie Adams, Peter Arnett and two Vietnamese soldiers that NBC was
using to
guide them around the city. Taken early in the Tet offensive a day or
so before
Eddie took the execution shot.
Công trường Lam Sơn. Hình chụp 1 ngày, cỡ đó, trước khi xẩy ra cú Xử VC
Công trường Lam Sơn. Hình chụp 1 ngày, cỡ đó, trước khi xẩy ra cú Xử VC
Có thể nói, một trong
những bức hình
Polaroid
đầu tiên ở Sài Gòn, là bức Forst Faas chụp thằng cu Tuấn,
con trai
đầu của GCC, khi ông từ trên văn phòng AP, ở phía bên trên Passage Eden
đi xuống, tới vườn hoa trước Tòa Đô Chính, trước
Rạp Rex, thấy bố con Gấu đứng trên bãi cỏ, như thử máy, ông bèn giơ nó
về thằng phía thằng bé, bấm 1 phát, chỉ chừng một,
hai
phút sau, ông đưa tấm hình. Cu Tuấn cũng là 1 trong những con nít đầu
tiên được chơi đồ chơi chạy bằng pin, do đám phóng viên đi chơi Hồng
Kông mua về.
Sau Gấu lộn tấm hình
này với tấm - khi Gấu ở Trung
Tâm Phục
Hồi Nhân Phẩm, Bình Triệu, sắp sửa đi nông trường Đỗ Hòa, bà cụ vô
thăm, đưa - chụp thằng con trai đứng trước Nhà Thờ Đức Bà, trước khi
vượt
biên - và
ghé tai nói nhỏ, nó đi thế chỗ của mày, thoát rồi!
Bà cụ Gấu, mặt lúc đó rất
là mừng, nhưng mà là mừng hụt. Chỉ ít lâu
sau thì được tin Anh Cu Tuấn được đưa vô Chí Hoà. Gấu Cái lo thăm nuôi
con, quên
béng Gấu Đực.
Vả chăng, cũng chẳng biết
VC tống đi cải tạo ở đâu, cho
đến khi 1
thằng nhóc ở trong Trại trốn thoát, ghé nhà cho biết tin. Gấu Cái đi
thăm, trong
số đồ thăm nuôi, có cái bị cói đựng gạo, trong giấu mấy trăm bạc.
Nhờ mấy trăm bạc, Gấu mua chức Y Tế Đội, thoát kiếp ngày ngày đổ mồ hôi, biến sỏi đá thành cơm.
Nhờ cái bị gạo, bằng cói, dùng làm bẫy, bắt chuột, lần đầu tiên Gấu được thưởng thức món ăn đặc sản số 1 của đồng bằng sông Cửu Long.
Trong bữa đại tiệc thịt chuột, bữa sáng chủ nhật đó, lần đầu tiên GCC được nghe bản nhạc Ngày Mai Đi Nhận Xác Chồng.
Những biến động liên tiếp như trên, chỉ về già, thì GCC mới nhận ra, chúng có tính "nhân quả", chứ không phải liên tưởng, hay ẩn dụ.
Để cho GCC được thưởng thức món thịt chuột, thì phải chờ cái bị đựng gạo, chờ mấy trăm bạc giấu trong đó. Nhưng nếu không gặp cái tay TNXP đã từng đọc Gấu Dịch Giả, dịch Cronin, thì chắc chắn mất mẹ mấy trăm bạc.
Nhưng để có Gấu Dịch Giả, thì là nhờ Nguyễn Mai, giới thiệu Gấu với ông Nhàn, chủ nhà xb Vàng Son.
Để được NM giới thiệu, thì là nhờ cái ơn đăng bài viết của anh, trên trang VHNT nhật báo Tiền Tuyến.
Không chỉ đăng, mà hầu như viết lại toàn thể bài viết, như 1 tên thư ký tòa soạn, và đây là công việc của người đó, điều mà đám Bắc Kít, như Sến Cô Nương, gọi là “hiệu đính”, và tên thằng/con hiệu đính thì để đè lên trên tên người dịch!
Khốn kiếp thật!
Nhờ mấy trăm bạc, Gấu mua chức Y Tế Đội, thoát kiếp ngày ngày đổ mồ hôi, biến sỏi đá thành cơm.
Nhờ cái bị gạo, bằng cói, dùng làm bẫy, bắt chuột, lần đầu tiên Gấu được thưởng thức món ăn đặc sản số 1 của đồng bằng sông Cửu Long.
Trong bữa đại tiệc thịt chuột, bữa sáng chủ nhật đó, lần đầu tiên GCC được nghe bản nhạc Ngày Mai Đi Nhận Xác Chồng.
Những biến động liên tiếp như trên, chỉ về già, thì GCC mới nhận ra, chúng có tính "nhân quả", chứ không phải liên tưởng, hay ẩn dụ.
Để cho GCC được thưởng thức món thịt chuột, thì phải chờ cái bị đựng gạo, chờ mấy trăm bạc giấu trong đó. Nhưng nếu không gặp cái tay TNXP đã từng đọc Gấu Dịch Giả, dịch Cronin, thì chắc chắn mất mẹ mấy trăm bạc.
Nhưng để có Gấu Dịch Giả, thì là nhờ Nguyễn Mai, giới thiệu Gấu với ông Nhàn, chủ nhà xb Vàng Son.
Để được NM giới thiệu, thì là nhờ cái ơn đăng bài viết của anh, trên trang VHNT nhật báo Tiền Tuyến.
Không chỉ đăng, mà hầu như viết lại toàn thể bài viết, như 1 tên thư ký tòa soạn, và đây là công việc của người đó, điều mà đám Bắc Kít, như Sến Cô Nương, gọi là “hiệu đính”, và tên thằng/con hiệu đính thì để đè lên trên tên người dịch!
Khốn kiếp thật!
Trong giới
giang hồ Nam Kít, cũng có lưu truyền từ "hiệu đính", nhưng hách hơn
nhiều, lịch sự hơn nhiều. Thí dụ, một thằng đàn em mến phục thằng đàn
anh, về
tài, về khả năng, về ngoại ngữ, về tính tình, về tư cách, nhân cách…
bèn
kính cẩn
đưa bản thảo cho đàn anh, và xin phép, thưa anh, anh hiệu đính giùm em.
Và chỉ khi đó, thằng đàn anh mới được phép để tên mình vô bài viết!
Và chỉ khi đó, thằng đàn anh mới được phép để tên mình vô bài viết!
Hiểu chưa?
Đâu có phải
sửa một, hai chỗ dịch sai, nhờ rành ngoại ngữ, rồi đề tên vô, thêm chữ
“hiệu
đính”!
Chuyện hiển
nhiên đang xẩy ra, cái tay Hà Súc Sinh chắc chắn không thể nào dịch hay
hơn Nhị
Linh, vì muốn dịch hay hơn, là phải dịch chuyên, phải tạo cho mình một
văn
phong, độc giả đọc 1 phát là biết ngay tên người dịch. Đâu có phải mang
kính hiển
vi ra, rồi soi, rồi chỉ ra những chỗ dịch sai, rồi la làng, làm công
việc nhục
nhã của 1 tên cớm. Làm như thế, là lộ ra tâm địa đốn mạt, bởi vì chẳng
có ai mất
công như vậy, điều này cho thấy, đấng này chắc là thù NL hơn cả bạn quí
của Gấu
thù Gấu!
Cả một lũ bây giờ chắc là đang hả hê vì đập bể nồi cơm nhà NL.
Cả một lũ bây giờ chắc là đang hả hê vì đập bể nồi cơm nhà NL.
Chán thật.
Lại phò tên nhóc VC rồi!
Lại phò tên nhóc VC rồi!
Hà, hà!
Trong đời
GCC, dịch dọt cũng nhiều, nhưng nếu biểu giữ lại cuốn gì, nếu phải thẩy
hết vô
lửa thì chỉ có cuốn Istanbul.
Một vị độc giả đọc nó, gửi mail khen, đọc thấy
nhớ Sài Gòn và những ngày xưa kinh khủng. Một vị khác, dịch mướt lắm,
và than, bao
giờ thì Việt Nam có 1 tác phẩm như vầy… Những nhận xét tựu chung là
muốn nói cùng
1 điều, bản dịch của GCC được quá, đạt được cái điều, giả như 1 độc giả
Thổ Nhĩ
Kỳ đọc Istanbul bằng tiếng của họ, thì "cẩm", comme,
như 1 độc giả Việt đọc Istanbul, bản tiếng Mít, do GCC
dịch!
Khi dịch, Gấu nhớ Sài Gòn,
nhớ BHD, nhớ những ngày có em, chưa bị em đá, có Sài Gòn... đến
muốn… khóc, và có thể
nhờ vậy mà
bản dịch tới.... chỉ?
Thành thử bạn
có giỏi ngoại ngữ cách mấy, mà không phải là dịch giả, không mê văn
chương, thì chưa chắc dịch hay.
Cái tay HTL này quả đúng như thế, ông ta làm nghề thầy cò, làm nghề cớm, thì được.
Cái tay HTL này quả đúng như thế, ông ta làm nghề thầy cò, làm nghề cớm, thì được.
Khác
CVD. Anh có thể dịch sai, nhưng bắt buộc thôi.
Bản thân GCC, mỗi lần tính dịch cuốn nào, là phải cố tậu cho được cả hai, bản chính, và bản dịch, qua tiếng Anh, hay ngược lại.
Những tác phẩm của bậc thầy, sở dĩ những dịch giả không dám bập vô ngay, là cũng chờ cho nó chín nẫu, toả mùi rộng ra, rồi mới dám đụng vô.
Tây mũi lõ, đến bây giờ mới có bản dịch Inner Workings, của Coetzee, thí dụ.
Bạn CVD này, giá mà chờ thêm ít lâu, có thêm bản tiếng Anh, của Bản Đồ, rồi hãy dịch, hãy vẽ, [Không biết bạn có hiểu “vẽ bản đồ” nghĩa là gì không], thì khoẻ hơn nhiều.
Bản thân GCC, mỗi lần tính dịch cuốn nào, là phải cố tậu cho được cả hai, bản chính, và bản dịch, qua tiếng Anh, hay ngược lại.
Những tác phẩm của bậc thầy, sở dĩ những dịch giả không dám bập vô ngay, là cũng chờ cho nó chín nẫu, toả mùi rộng ra, rồi mới dám đụng vô.
Tây mũi lõ, đến bây giờ mới có bản dịch Inner Workings, của Coetzee, thí dụ.
Bạn CVD này, giá mà chờ thêm ít lâu, có thêm bản tiếng Anh, của Bản Đồ, rồi hãy dịch, hãy vẽ, [Không biết bạn có hiểu “vẽ bản đồ” nghĩa là gì không], thì khoẻ hơn nhiều.
Mà thôi, để ý
làm đéo gì, nghỉ ngơi ít lâu, đọc tiếp, viết tiếp, dịch tiếp. Nó không
nhã thì
mình… bất nhã [nam] vậy: Kiếm 1 nhà xb khác.
Dễ ợt!
Dễ ợt!
Hà, hà!
Bị VC xử
Tôi sẽ không
bao giờ gột nổi thiếu tướng Nguyễn Ngọc Loan trong bức hình nổi tiếng
của Eddie
Adams ra khỏi trí nhớ….
PTH
PTH
The New York Times
April 19, 2011, 5:00 am
April 19, 2011, 5:00 am
The Pulitzer
Eddie Adams Didn’t Want
By DONALD R. WINSLOW
Eddie Adams và bức ảnh đoạt giải Pulitzer mà ông đã không mong muốn
By DONALD R. WINSLOW
Eddie Adams và bức ảnh đoạt giải Pulitzer mà ông đã không mong muốn
Tình cờ thấy
bài trên, đã được Blog Ba Sàm dịch.
Post lại ở đây, và nhớ ra là bài viết của Faas cũng chỉ được dịch có một nửa!
Post lại ở đây, và nhớ ra là bài viết của Faas cũng chỉ được dịch có một nửa!
GCC đang
tính chơi cú chót, thật là bảnh, trước khi đi xa, - cái gì gì, "Bản
chúc
thư trên ngọn đỉnh trời", [bắt chước ông số 2], thuổng cái tít của Mai
Thảo:
Dịch những bài viết, truyện ngắn có liên quan tới cuộc chiến Mít, dưới
mắt của
Gấu Nhà Văn, còn là thằng thợ máy Bưu Điện, ngồi ở “Mắt Bão”, tức ngọn
đỉnh trời,
đỉnh cồn, tầng lầu chót, building số 5 Phan Đình Phùng, kế ngay bên Đài
Phát
Thanh Sài Gòn, vừa đọc sách, vừa viết văn, vừa gửi hình cho hãng tin
Mẽo, UPI,
đi toàn thế giới.
Bạn nào rảnh, giỏi tiếng Anh, làm ơn ới 1 tiếng qua email, nhe!
Trân trọng
NQT
Bạn nào rảnh, giỏi tiếng Anh, làm ơn ới 1 tiếng qua email, nhe!
Trân trọng
NQT
Cái hình GCC
ngồi gửi hình cho UPI, tay trái chưa cử động OK, vì mìn VC mà chẳng
bảnh sao?
Shell-shocked US
marine, Hue, Vietnam,
February 1968.
Photograph: Don McCullin
Don McCullin's most
celebrated image is his portrait of a
dazed American soldier, entitled Shellshocked
US Marine, Hue, Vietnam. It was
taken during the battle for the city of Hue in 1968 and, in its
stillness and
quiet intensity, says as much about the effects of war on the
individual psyche
as many of McCullin's more graphic depictions of conflict and carnage.
The eyes
that stare out beneath the grimy helmet are not staring at the camera
lens, but
beyond it, into nowhere.
Surprisingly, when I ask McCullin about the photograph, which features in this retrospective of his reportage in Manchester, he grimaces. "It kind of gets on my nerves now," he says, "because it has appeared everywhere. It's like the Eddie Adams shot of the execution of a Vietnamese prisoner."
Lính Mẽo
kinh hồn bạt vía vì pháo VC.Surprisingly, when I ask McCullin about the photograph, which features in this retrospective of his reportage in Manchester, he grimaces. "It kind of gets on my nerves now," he says, "because it has appeared everywhere. It's like the Eddie Adams shot of the execution of a Vietnamese prisoner."
Hai con mắt thất thần, nhìn xuyên qua ống kính, tới hư vô!
Bức hình trở thành “thương hiệu” của McCullin. Nhưng khi nhắc tới, ông nhăn mặt: Nó làm tôi đau đầu. Bởi vì nó xuất hiện ở khắp mọi nơi. Chẳng khác chi bức hình xử VC của Eddie Adams. Những dòng chữ viết tay trong nhật ký cho thấy Eddie đã thừa nhận ông rất muốn được giải Pulitzer cho bức ảnh ông chụp đệ nhất phu nhân Jacqueline Kennedy đang giơ tay đón lấy lá cờ Mỹ được gấp lại mà người ta trao cho bà tại lễ tang Tổng thống John F. Kennedy vào tháng 11 năm 1963.
Source
Surprisingly, when I ask McCullin about the photograph, which features in this retrospective of his reportage in Manchester, he grimaces. "It kind of gets on my nerves now," he says, "because it has appeared everywhere. It's like the Eddie Adams shot of the execution of a Vietnamese prisoner."
Source
Hình Eddie Adams chụp tướng Loan khử VC, và hình MC Culllin chụp anh GI chết sững vì pháo VC, hai cái hình bổ túc cho nhau.
Cả hai nói lên nhận xét của Rushdie:
There is something predatory about all photography. The portrait is the portraitist's food. In a real-life incident I fictionalized in Midnight's Children, my grandmother once brained an acquaintance with his own camera for daring to point it at her, because she believed that if he could capture some part of her essence in his box, then she would necessarily be deprived of it. What the photographer gained, the subject lost; cameras, like fear, ate the soul.
Source
Có cái gọi là ăn thịt sống, làm thịt sống, ăn tươi nuốt sống con mồi, trong chụp hình. Bức hình là thức ăn của người chụp hình. Bà tôi đã có lần cầm cái máy chụp hình của chính nạn nhân, để đập bể đầu anh này, một gã quen biết, vì dám đưa cái máy về phía bà, bởi vì bà tin rằng, nếu anh ta có thể xén một phần nào của cái tinh túy ở nơi bà, và đưa vô cái hộp đen, thì bà sẽ mất đi cái phần đó. Cái mà bức hình có, thì người bị chụp, mất; máy chụp hình, giống như sự sợ hãi, "ăn" linh hồn.
C. Simic
To catch a
death actually happening and embalm it for all time
is something only cameras can do, and pictures
taken by photographers out in the field of the moment of
(or just before) death are among the most celebrated
and often reproduced of war photographs. There can be
no suspicion about the authenticity of what is being
shown in the picture taken by Eddie Adams in February
I968 of the chief of the South Vietnamese national police, Brigadier
General
Nguyen Ngoc Loan, shooting a
Vietcong suspect in a street in Saigon. Nevertheless, it was staged-by
General
Loan, who had led the prisoner, hands tied behind his back, out to the
street where
journalists had gathered; he would not have carried out the summary
execution
there had they not been available to
witness it. Positioned beside his prisoner so that his
profile and the prisoner's face were visible to the cameras
behind him, Loan aimed point-blank. Adams's picture
shows the moment the bullet has been fired; the dead man,
grimacing, has not started to fall. As for the viewer, this
viewer, even many years after the picture was taken ...
well, one can gaze at these faces for a long time and not come
to the end of the mystery, and the indecency, of such co-spectatorship.
Susan Sontag
Eddie Adams ân
hận, ông đã giết Loan vì bức hình, như Loan giết VC bằng viên đạn.
Không hẳn như vậy, vì Loan không thể nào giết tên VC nếu không có "co-spectatorship", đúng như Susan Sontag viết.
Phải có màn trình diễn. VC bị trói tay dẫn ra sàn lịch sử, giữa đường phố Sài Gòn, báo chí quốc tế vây quanh: Loan sẽ không bắn tên VC nếu không có màn trình diễn, không có công chúng chứng kiến.
Không hẳn như vậy, vì Loan không thể nào giết tên VC nếu không có "co-spectatorship", đúng như Susan Sontag viết.
Phải có màn trình diễn. VC bị trói tay dẫn ra sàn lịch sử, giữa đường phố Sài Gòn, báo chí quốc tế vây quanh: Loan sẽ không bắn tên VC nếu không có màn trình diễn, không có công chúng chứng kiến.
Đây là sự rất ư khác biệt,
giữa VC và Quốc Gia, thì cứ gọi đại như vậy. Cả cuộc chiến,
“nhân loại”
chỉ được chứng kiến, độc nhất chỉ 1 tội ác của VC, như GCC đã từng có
lần chỉ
ra, là bức hình du kích chặt đầu 1 ông xã trưởng rồi để cái đầu tên cái
bụng xác
chết, làm đồ chặn bản án của Cách Mạng, đăng tên bìa 1 số báo Time
(1)
(1)
Nguyễn Quốc Trụ
Thư góp ý cùng độc giả Nguyễn Việt Kiều [talawas]
Thư góp ý cùng độc giả Nguyễn Việt Kiều [talawas]
Vụ da cam
đang nóng, nóng dây chuyền tới những vụ khác, như thảm sát Mậu Thân, mà
những
tài liệu từ một diễn đàn trên lưới cho thấy, không phải VC mà là CH
[Cộng Hoà]
gây nên. Rồi ngày nào, là vụ pháo kích vô một trường học ở Cai Lậy,
cũng pháo
CH, không phải hoả tiễn VC.
Nếu có chăng, là độc nhất một tấm hình, chụp một ông xã trưởng bị VC chặt đầu, rồi dùng chính cái sọ dừa, dằn bản án lên bụng tử thi, trên bìa tờ Time của Mẽo ngày nào, mà độc nhất Gấu tui còn nhớ.
Ngoài ra là… chấm hết!
Cả cuộc chiến, VC không gây một tội ác nào khác. Nếu có, là phải đợi tới sau 1975.
Chúng ta tự hỏi, liệu sau này, lịch sử sẽ phải giải thích như thế nào, về trường hợp quái dị trên đây?
Nếu có chăng, là độc nhất một tấm hình, chụp một ông xã trưởng bị VC chặt đầu, rồi dùng chính cái sọ dừa, dằn bản án lên bụng tử thi, trên bìa tờ Time của Mẽo ngày nào, mà độc nhất Gấu tui còn nhớ.
Ngoài ra là… chấm hết!
Cả cuộc chiến, VC không gây một tội ác nào khác. Nếu có, là phải đợi tới sau 1975.
Chúng ta tự hỏi, liệu sau này, lịch sử sẽ phải giải thích như thế nào, về trường hợp quái dị trên đây?
Cả một dân tộc
chạy ra biển cả để trốn VC, mà VC thì tốt như thế, không hề gây ra tới…
“hai” tội
ác.
Để giải
thích trường hợp quái dị trên đây, Gấu tui đành mượn một câu, nhà văn
Đức
Sebald trích dẫn, trong cuốn Về lịch
sử tự nhiên của huỷ diệt (On The
Natural
History Of Destruction) của ông:
Cái mánh loại
trừ là bản năng tự vệ của mọi chuyên viên
The trick of elimination is every expert’s defensive reflex
(Stanislaw Lem: Imaginary Magnitude)
The trick of elimination is every expert’s defensive reflex
(Stanislaw Lem: Imaginary Magnitude)
Nói rõ hơn,
mấy ông VC rất rành về chuyện chùi mép - nghĩa là loại trừ mọi rủi ro,
bị phanh
phui, bị bật mí - này.
Chỉ tội ông tướng Loan, nghe nói, đã từng mời báo chí Mẽo tới chứng kiến ông xử một anh VC ngay tại trận tiền, những ngày Mậu Thân.
Chỉ tội ông tướng Loan, nghe nói, đã từng mời báo chí Mẽo tới chứng kiến ông xử một anh VC ngay tại trận tiền, những ngày Mậu Thân.
Độc giả Tin
Văn [tanvien.net] đã biết về Sebald, qua bài tưởng niệm ông, khi ông
qua đời
sau một vụ đụng xe. Cuốn Lịch sử tự
nhiên về huỷ diệt, có, cũng là do một
sự ngạc
nhiên quái dị liên quan tới Đồng Minh uýnh nhau với Nazi: Trong thời Đệ
Nhị Chiến,
131 thành phố và đô thị là mục tiêu ăn bom của Đồng Minh, nhiều nơi
biến thành
bình địa. Sáu trăm ngàn thường dân bị chết, gấp đôi con số thương vong
của Mẽo.
Bẩy triệu rưởi thường dân Đức không còn nhà ở. Sebald ngạc nhiên tự
hỏi, tại
làm sao mà lịch sử lại vờ đi một sự kiện như thế, nhất là ở nơi ký ức
văn hoá của
chính nước Đức?
Trong những
lời ca ngợi cuốn sách lạ kỳ của ông, có:
Hầu hết mấy
ông nhà văn, ngay cả thứ ngon cơm, viết cái điều có thể viết... Thứ quá
sá ngon
cơm, nghĩa là thứ đại hảo hạng, viết cái không thể viết... Tôi nghĩ đến
nữ thi
sĩ Nga, Akhmatova, và nhà văn Ý gốc Do Thái, Primo Lévi. Nay có thêm
W.G.
Sebald.
(Nữu Ước Thời Báo)
(Nữu Ước Thời Báo)
Bí mật của nỗi
ngạc nhiên đến phải cầm viết viết, và lên tiếng, của Sebald, là, ông tự
thấy
mình cổ lỗ sĩ, khi chọn cho mình thứ tiếng nói của lương tâm mà hầu như
chẳng
còn ai nhớ. Đó là thứ lương tâm của một người nào đó, và người này nhớ
đến sự bất
công, và nói thay cho những người không còn có thể nói được.
(Điểm Sách Nữu Ước)
(Điểm Sách Nữu Ước)
Trong bài viết
Không chiến và văn chương (Air War and Literature) ông giải
thích về
cái sự
im hơi bặt tiếng, của hồi ức văn hoá Đức: Họ coi đây là một điều cấm
kỵ, một vết
thương, vết nhục ở trong gia đình, [a kind of taboo like a shameful
family
secret].
Người Việt
thường tự hào về một Điện Biên Phủ trên không. Chưa thấy ai nói tới cái
tủi nhục
như là niềm bí ẩn trong gia đình, về con số thương vong, thí dụ như
trong những
ngày Mậu Thân, chỉ ở Sài Gòn không thôi, bởi những trái hoả tiễn của VC?
Ocean Vuong
The Photo
After the infamous 1968 photograph of a Viet
Cong officer executed by South Vietnam's national
police chief.
What hurts the most
is not how death
is made permanent
by the cameras flash
the irony of sunlight
on gunmetal
but the hand gripping the pistol
is a yellow hand,
and the face squinting
behind the barrel
a yellow face.
is not how death
is made permanent
by the cameras flash
the irony of sunlight
on gunmetal
but the hand gripping the pistol
is a yellow hand,
and the face squinting
behind the barrel
a yellow face.
Like all photographs this one fails
to reveal the picture.
Like where the bullet
entered his skull
the phantom of a rose
leapt into light, or how
after smoke cleared
from behind the fool
with blood on his cheek
and the dead dog by his feet
to reveal the picture.
Like where the bullet
entered his skull
the phantom of a rose
leapt into light, or how
after smoke cleared
from behind the fool
with blood on his cheek
and the dead dog by his feet
a white man
was lighting a cigarette.
was lighting a cigarette.
ASIA LITERARY REVIEW
SUMMER 2010
SUMMER 2010
Điều làm đau thật là khủng
Thì không phải như thế nào
Cái chết trở thành chuyện thường ngày ở huyện,
Chuyện cơm bữa,
Chuyện thường hằng,
Nhờ cái ánh chớp của máy camera,
Cái tiếu lâm của ánh mặt trời
Trên thép súng,
Nhưng mà là, cái bàn tay nắm chặt khẩu súng
Là của 1 tên da vàng mũi tẹt
Và cái bộ mặt liếc xéo
Đằng sau nòng súng
Là bộ mặt của 1 tên da vàng mũi tẹt.
Thì không phải như thế nào
Cái chết trở thành chuyện thường ngày ở huyện,
Chuyện cơm bữa,
Chuyện thường hằng,
Nhờ cái ánh chớp của máy camera,
Cái tiếu lâm của ánh mặt trời
Trên thép súng,
Nhưng mà là, cái bàn tay nắm chặt khẩu súng
Là của 1 tên da vàng mũi tẹt
Và cái bộ mặt liếc xéo
Đằng sau nòng súng
Là bộ mặt của 1 tên da vàng mũi tẹt.
Như tất cả
những tấm hình
Tấm này thì cũng thất bại
Không nói lên được cái chó gì cả.
Thí dụ,
Khi viên đạn chui vô sọ anh ta
Thì một bóng ma của một bông hồng nở ra
Hay
Làm sao mà lại xẩy ra cái cảnh, sau khi khói thuốc súng tan đi
Ở đằng sau tên khùng với máu ở trên má
Và một con chó chết ở dưới chân
Tấm này thì cũng thất bại
Không nói lên được cái chó gì cả.
Thí dụ,
Khi viên đạn chui vô sọ anh ta
Thì một bóng ma của một bông hồng nở ra
Hay
Làm sao mà lại xẩy ra cái cảnh, sau khi khói thuốc súng tan đi
Ở đằng sau tên khùng với máu ở trên má
Và một con chó chết ở dưới chân
Một tên da trắng mũi lõ
Bật quẹt hút thuốc lá.
Bật quẹt hút thuốc lá.
Vietcong Execution, Saigon,
1968
Photo by Eddie Adams
Photo by Eddie Adams
Note: Bài này tháng nào
cũng "top", theo server.
Bài viết của Horst Faas,
Trưởng phòng hình ảnh AP về vụ Tướng Loan xử bắn VC trên đường phố Sài
Gòn.
Gấu post, và quên dịch ra tiếng Việt, bữa nay đọc, hóa ra ông còn viết về Gấu nữa, đúng hơn, về công việc gửi hình của Gấu, khi làm cho UPI.
Ông còn giải ra 1 “nghi án”, về người cứu Loan, khi bị VC hăm làm thịt, sau khi xử Bẩy Lốp. Ông bị 1 tay VC chuyên bắn sẻ, bắn què cẳng, và tay này tính "kết liễu" Loan thì ông được 1 tay ký giả người Úc, Pat Burgess, cõng, cứu thoát.
Gấu khi còn làm trên Đài VTD, có nghe 1 tay ký giả Pháp, làm cho AFP, nói với Gấu, chính anh ta cứu Loan.
Hoá ra không phải.
Faas viết, vào những ngày đó, gửi 1 tấm hình là mất 20 phút, và thường phải lập lại [in those days it took 20 minutes to transmit a single photo, which often had to be repeated].
Chính xác là 15 phút. Và thường phải lập lại, nếu thời tiết xấu, vì gửi bằng phương pháp vô tuyến điện.
So với bây giờ, chỉ cần giơ cái điện thoại, bấm 1 phát, là xong, không phải 1 pose, mà cả 1 “You Tube”!
Gấu post, và quên dịch ra tiếng Việt, bữa nay đọc, hóa ra ông còn viết về Gấu nữa, đúng hơn, về công việc gửi hình của Gấu, khi làm cho UPI.
Ông còn giải ra 1 “nghi án”, về người cứu Loan, khi bị VC hăm làm thịt, sau khi xử Bẩy Lốp. Ông bị 1 tay VC chuyên bắn sẻ, bắn què cẳng, và tay này tính "kết liễu" Loan thì ông được 1 tay ký giả người Úc, Pat Burgess, cõng, cứu thoát.
Gấu khi còn làm trên Đài VTD, có nghe 1 tay ký giả Pháp, làm cho AFP, nói với Gấu, chính anh ta cứu Loan.
Hoá ra không phải.
Faas viết, vào những ngày đó, gửi 1 tấm hình là mất 20 phút, và thường phải lập lại [in those days it took 20 minutes to transmit a single photo, which often had to be repeated].
Chính xác là 15 phút. Và thường phải lập lại, nếu thời tiết xấu, vì gửi bằng phương pháp vô tuyến điện.
So với bây giờ, chỉ cần giơ cái điện thoại, bấm 1 phát, là xong, không phải 1 pose, mà cả 1 “You Tube”!
Gấu
đang gửi Radiophoto cho UPI.
Bên cạnh là ông Hưng, AP Radiophoto operator.
Đài Liên Lạc VTĐ thoại quốc tế, số 5 Phan Đình Phùng, kế bên Đài Phát Thanh Sài Gòn.
Bên cạnh là ông Hưng, AP Radiophoto operator.
Đài Liên Lạc VTĐ thoại quốc tế, số 5 Phan Đình Phùng, kế bên Đài Phát Thanh Sài Gòn.
Bức
hình trên sau 1975 đã được gửi tới văn phòng ODP tại Bangkok, để xin đi
Huê Kỳ, theo diện nhân viên Mẽo.
Hình chụp thời gian viết
“Cõi Khác”:
Đau khổ nhất là những ngày
cô bạn đi lấy chồng. Vẫn những ngày tháng ngây ngô bên mớ máy móc, nghe
tiếng người nói xôn xao từ những thành phố xa lạ phía bên ngoài địa
ngục, qua đường dây điện thoại viễn liên, mơ màng tưởng tượng chiến
tranh rồi sẽ qua đi, cô bạn rồi sẽ hạnh phúc, hạnh phúc... Hết còn nỗi
ngây thơ tưởng mình ở trên cao, trên tận đỉnh cồn, thấy hết, hiểu hết.
Vẫn những đêm dài điên cuồng đuổi theo bóng mình sợ hãi trốn sâu dưới
đáy địa ngục, trong những hang cùng ngõ hẻm thành phố, chạy hoài, chạy
hoài, không còn nơi để ghé, không còn chỗ để ngừng... Chỉ mong gặp lại
những hồn ma quen, những gã phóng viên người Nhật, người Mỹ, hai gã
chuyên viên Phi Luật Tân, để hỏi coi họ có còn luyến tiếc đất nước này
hay không, chỉ muốn la lớn tôi yêu em, tôi yêu em, cho cả thế giới, cả
loài người đều nghe...
Cho người chết gật đầu thông cảm.
Cho người chết gật đầu thông cảm.
Nhìn tấm
hình, Gấu nhớ ra là, khi đó, cái tay trái còn chưa sử dụng OK. Như vậy
là chụp sau cú ăn mìn VC ở Mỹ Cảnh, 1965
Bài viết của Faas, Gấu
thấy trên trang báo điện tử của Dirck
Halstead, TheDigitalJournalist, Sếp UPI đầu
tiên của GCC.
Cái sự có địa chỉ của Me-xừ Dirck này thì cũng thú vô cùng, GCC hình như cũng đã nói rồi.
Mười năm làm cho UPI là 1 thời gian dài, lại vào những năm cuộc chiến không còn hứa hẹn mà ngày ngày bầy ra những điều khủng khiếp, bây giờ đi 1 đường hồi tưởng thì cũng "ấn tượng" lắm nhe!
Khi Gấu làm cho UPI, ngoài AP ra, chưa có hãng tin nào có văn phòng hình ảnh. GCC chưa có sếp. Hãng có hình, cho người mang lên Đài, là Gấu bèn gửi, cuối tháng xuống hãng lấy tiền. Chừng đâu một, hai tháng sau đó, Dirck mới qua Sài Gòn.
Cái sự có địa chỉ của Me-xừ Dirck này thì cũng thú vô cùng, GCC hình như cũng đã nói rồi.
Mười năm làm cho UPI là 1 thời gian dài, lại vào những năm cuộc chiến không còn hứa hẹn mà ngày ngày bầy ra những điều khủng khiếp, bây giờ đi 1 đường hồi tưởng thì cũng "ấn tượng" lắm nhe!
Khi Gấu làm cho UPI, ngoài AP ra, chưa có hãng tin nào có văn phòng hình ảnh. GCC chưa có sếp. Hãng có hình, cho người mang lên Đài, là Gấu bèn gửi, cuối tháng xuống hãng lấy tiền. Chừng đâu một, hai tháng sau đó, Dirck mới qua Sài Gòn.
Gấu có cái
job UPI là nhờ Nguyễn Thành Tài, một nhiếp ảnh viên của UPI.
Anh thấy AP có ông Hưng, bèn giới thiệu Gấu với UPI. Mà Gấu hồi đó, quá tệ, cũng chẳng biết ám ơn anh gì cả.
Không biết thật. Không biết cả chuyện anh giới thiệu nữa. Anh chẳng thèm nói. Nhờ chị Linh, nữ điện thoại viên mạch Paris cho Gấu hay mà cũng mãi sau này.
Anh thấy AP có ông Hưng, bèn giới thiệu Gấu với UPI. Mà Gấu hồi đó, quá tệ, cũng chẳng biết ám ơn anh gì cả.
Không biết thật. Không biết cả chuyện anh giới thiệu nữa. Anh chẳng thèm nói. Nhờ chị Linh, nữ điện thoại viên mạch Paris cho Gấu hay mà cũng mãi sau này.
Khuynh hướng lúc đó là
mướn nhân viên Bưu Điện, vì máy móc cũng để ở Bưu Điện, nhân viên điều
hành thì cũng họ, như vậy dễ dàng, tiện lợi cho hãng. Ông Hưng cũng là
dân Bưu Điện, bên Bưu Vụ, không phải VTD, nhưng bị Bưu Điện cho về
vườn, sau khi ông bị an ninh bắt, vì có người tố là VC nằm vùng.
Vì là dân Bưu Vụ, cho nên
ông thực sự không rành việc gửi hình. Thường ông để mức tín hiệu tối
đa, cho chắc ăn, nên hỏng cẳng, bởi là vì tín hiệu tối đa, thì nhiễu,
noise, cũng tối đa theo. Phải dân VTD như GCC thì mới biết điều chỉnh,
sao cho tín hiệu tối đa, mà nhiễu tối thiểu. Vì hình UPI luôn luôn đẹp
hơn hình AP khi xuất hiện trên mặt báo chí quốc tế, nên lúc đầu Faas
nghĩ thằng "chuyên viên trẻ" chơi xấu. "Jeune Technicien" là nick ông
gọi Gấu. Ông Hưng và sếp nói chuyện với nhau bằng tiếng Tây, vì ông
Hưng không biết tiếng Anh. Faas bèn kêu 1 tay chuyên viên từ Tokyo qua,
lên Đài ăn ngủ với Gấu cả hơn 1 tháng, cỡ đó, để chỉnh máy, và đồng
thời căn chừng Gấu. Nhưng cái tay Isawas, -Gấu còn nhớ tên - hóa ra lại
khoái Gấu quá, nhất là cái khoản nói tiếng Tây, đọc sách Tây, và đọc
Faulkner, tếu thế. Anh là độc giả đầu tiên truyện ngắn Lan Hương, do
Gấu dịch qua tiếng Anh, vừa dịch bằng miệng, vừa dùng tay để diễn tả
thêm. Phục ra mặt!
Khi về Tokyo tiếc nhớ hùi hụi những ngày ở Sài Gòn!
Khi về Tokyo tiếc nhớ hùi hụi những ngày ở Sài Gòn!
Ra hải ngoại, Gấu mới hỡi
ơi về cái chuyện Cô Tú là nhân viên AP.
Gấu đến AP hoài, mà không hề để ý đến Cô Tú.
Tiếc hùi hụi!
Gấu đến AP hoài, mà không hề để ý đến Cô Tú.
Tiếc hùi hụi!
Hình như để
bù trù cho cái sự “ngu ngơ mù lòa” [Bạn phải đọc Kim Dung thì mới “cảm”
cái ý này, Kiều Phong chỉ vờ không nhìn Đại Ma Nữ mà biến thành thân
tàn ma dại]: Cô Tú là nhà thơ Mít đầu tiên ở hải ngoại GCC được đọc, và
bèn đi 1 đường "vinh danh": người tình của Cô là tiếng Việt, và đây
cũng là luật bù trừ với nhà thơ.
Vì lời vinh
danh Cô Tú mà GCC bị ông chủ báo HL "cà khịa", thơ “luân lý giáo khoa
thư” mà cũng khen um lên như thế, không sợ mất tiếng nhà phê bình, tên
"sa đích văn nghệ" NQT ư?
Hà, hà!
Cái mail của Dirck, lần
gặp lại trên net.
From:
Date: Thursday, July 21, 2005 11:36:18 PM
To: Nguyen_Quoc_Tru
Subject: Re:
It's wonderful to hear from you Tru. How are you?
We missed you at the reunion in Saigon in May.
Date: Thursday, July 21, 2005 11:36:18 PM
To: Nguyen_Quoc_Tru
Subject: Re:
It's wonderful to hear from you Tru. How are you?
We missed you at the reunion in Saigon in May.
Gide, khi
viết về Dos, đưa ra câu khủng: Tác phẩm lớn có sự đóng góp của Quỉ.
GCC chôm câu này, phán về "Cuộc Tình Trong Ngục Thất", của Nguyễn Thị Hoàng, có sự đóng góp của con quỉ chiến tranh trong câu chuyện 1 em Mít lặn lội xuống địa ngục cứu chồng.
GCC chôm câu này, phán về "Cuộc Tình Trong Ngục Thất", của Nguyễn Thị Hoàng, có sự đóng góp của con quỉ chiến tranh trong câu chuyện 1 em Mít lặn lội xuống địa ngục cứu chồng.
V/v Luật bù trù. Có lẽ
phải phán như vầy: Cũng sống sót cuộc chiến, nhưng GCC bị Cái Ác BK cắn
trúng, còn Cô Tú thì lại được ân sủng:
"Ba mươi năm ở Mỹ làm được
dăm bài thơ, viết được vài truyện ngắn. Lập gia đình vốn liếng được ba
đứa con (2 trai, 1 gái: các cháu 22, 20, 19), một căn nhà để ở.... lúc
nào tôi cũng nghĩ tôi là người giầu có lắm.... trong túi luôn có một
bài thơ đang làm dở. Thấy Trời rộng lượng với mình quá. Mấy chục năm
trước Trời có lấy đi nhà cửa người thân. Bây giờ Trời lại đền bù. Còn
quê hương thì lúc nào cũng thấy ở trong tim, chắc khó mà mất được..."
Comments
Post a Comment